Michael Faraday Kimdir? Hayatı ve Buluşları
Bu yazımızda elektrik motorunu icat eden İngiliz bilim insanı Michael Faraday ve buluşları konusunu inceledik. Michael Faraday’ın bilimle tanışma serüvenini ve tüm yaşamını ayrıntılarıyla ele aldık.
Bu Yazının İçindeki Başlıklar:
Michael Faraday Kimdir?
19. yüzyılın en önemli bilim adamlarından biri şüphesiz Michael Faraday’dır. Faraday, fizik ve kimya alanındaki çalışmaları ile bilinir ve yaptığı deneyler sayesinde elektromanyetizma alanında birçok bilgiyi gün ışığına çıkarmıştır. Elektrolizin temellerini atması ve ilk elektrik motorunu keşfetmesi büyük bilim adamı ve mucidin başarılarından sadece birkaçıdır. Çok fakir bir aileden gelen Michael Faraday’ın tarihin en büyük bilim adamlarından biri olması bilimin genellikle varlıklı ailelerde doğan insanların tarafından yapılan bir uğraş olduğu bir dönemde oldukça dikkat çekiciydi. Elektrik kapasitans birimi, F sembolü ile Faraday’ın onuruna farad olarak adlandırılır.
Faraday’ın Eğitim Yaşamı
Michael Faraday, 22 Eylül 1791 tarihinde Güney Londra’nın küçük bir köyü olan Newington’da dünyaya gelmiştir. Faraday’ın babası iş arayışından ötürü İngiltere’nin kuzeyinden göç etmiş bir demircidir. Annesi bir köylü kadınıdır. Oldukça düşük gelirli bir ailede dört çocuktan biri olan Faraday, çocukluğunu kötü şartlar altında geçirdi. Ailesinin durumundan ötürü iyi bir eğitim alamayan Faraday kilisenin Pazar okulunda okuma yazmayı öğrendi. Ailenin ekonomisine katkıda bulunmak amacıyla para kazanmak için bir kitapçı için dağıtım elemanı olarak çalışmaya başladı. Çok çalıştı ve işvereni etkiledi. Bir yıl sonra çırak kitap ciltçisi olmaya terfi etti.
Ciltçilik ve Bilim ile Tanışması
Michael Faraday dünya hakkında daha fazla bilgi edinmek için istekliydi. Dükkanın kitaplarını ciltlemekler sınırlı kalmadı. Her gün çok çalıştıktan sonra boş zamanlarını ciltlediği kitapları okumakla geçirdi. Zamanla bilim hakkında daha fazla okumaya başladı. O kadar büyülendi ki, okuduklarının gerçekliğini doğrulamak için yetersiz ücretinin bir kısmını kimyasallara ve cihazlara harcamaya başladı.
Bilim hakkında daha fazla bilgi edinmeye uğraşırken, tanınmış bilim adamı John Tatum’un doğal felsefesi üzerine bir dizi halka açık konferansı vereceğini duydu. Derslere katılmak için ücret bir şilin idi. Fakat bu ücret Michael Faraday için çok fazlaydı. Bir demirci olan abisi, kardeşinin bilime olan ilgisinden etkilenerek ona ihtiyacı olan bir şilini verdi.
Humphry Davy ve Daha Fazla Bilime Giriş
Faraday’ın eğitimi, kitapçıdan bir müşteri olan William Dance’in, Sir Humphry Davy’nin Kraliyet Enstitüsünde ders verdiğini duymak isteyip istemediğini sorduğunda, bir adım daha yükseldi. Sir Humphry Davy dünyanın en ünlü bilim adamlarından biriydi. Faraday şansa sıçradı ve kimyadaki en yeni sorunlardan biri olan asitliğin tanımlanması için dört konferansa katıldı. Davy’nin derslerde deneyler yapmasını izledi. Kendi içinde yaşamak istediği dünya buydu. Derslerinde tuttuğu notları derleyerek ve eklemeler yaparak 300 sayfalık bir kitap oluşturdu ve iş isteyen bir mektupla birlikte Davy’ye gönderdi.
Bu sırada Faraday, kitapçının arka odalarında nemli, tuzlu kağıtla ayrılmış bakır paralar ve çinko diskler kullanarak bir elektrik pili inşa ederek daha sofistike deneylere başlamıştı. Bataryasını magnezyum sülfat gibi kimyasalları ayrıştırmak için kullandı. Bu Humphry Davy’nin öncülük ettiği kimya tipiydi. Ekim 1812’de Faraday’ın çıraklığı sona erdi ve tatsız bulduğu yeni bir işverenle birlikte ciltçilik yapmaya başladı.
Diğerlerinin Talihsizlikleri Faraday’a Yardım Ediyor
Ve sonra bir şanslı (Faraday için) kaza oldu. Bir deney yanlış gittiğinde Sir Humphry Davy bir patlamada yaralandı: bu durum geçici olarak yazma yeteneğini etkiledi. Faraday, Faraday’ın gönderdiği kitaptan etkilenen Davy için notlar alarak birkaç gün boyunca iş bulmayı başardı. Sonuçta bir kitapçı olmanın bazı avantajları vardı!
Davy’nin not tutucusu olarak kısa sürmesi sona erdiğinde Faraday, Davy’ye asistanı olarak çalışıp çalışmayacağını soran bir not gönderdi. Bundan kısa bir süre sonra Davy’nin laboratuvar asistanlarından biri görevi kötüye kullanmaktan kovuldu ve Davy Faraday’a kimyasal asistan işini isteyip istemediğini soran bir mesaj gönderdi.
Michael Faraday’ın İngiliz Kraliyet Enstitüsü’ndeki Kariyeri
Faraday, 1 Mart 1813’te 21 yaşındayken Büyük Britanya Kraliyet Enstitüsü’nde çalışmaya başladı. Maaşı iyiydi ve Kraliyet Kurumunun çatı katında yaşaması için bir oda verildi. İşlerin ortaya çıkış şeklinden çok memnundu. İlk işi olarak kimya laboratuvarında asistanlık yapıyor, deneyler ve konferanslar için aparat hazırlıyordu. Bu, Davy’yi zaten yaralamış olan patlayıcı azot triklorür ile çalışmayı içeriyordu. Faraday’ın kendisi başka bir azot klorür patlamasıyla kıs aşureliğine bilincini kaybetti ve sonra Davy tekrar yaralandı, sonunda bu belirli madde ile çalışmak için sona erdi.
Kraliyet Kurumunda sadece yedi ay sonra Davy, Faraday’ı 18 ay süren Avrupa turunda sekreteri olarak aldı. Bu süre zarfında Faraday, Paris’teki André-Marie Ampère ve Milano’daki Alessandro Volta gibi büyük bilim insanlarıyla tanıştı. Bazı yönlerden, tur bir üniversite eğitimi gibi işlev gördü ve Faraday’a çok şey öğretti. Bununla birlikte, turun çoğunluğunda mutsuzdu, çünkü bilimsel ve sekreterlik çalışmalarına ek olarak, Davy ve Davy’nin eşine hizmetkârlık yapması gerekiyordu. Davy’nin karısı Faraday’a eşit davranmayı reddetti, çünkü Faraday daha düşük sınıf bir aileden gelmişti. Yine de Londra’da işler tekrar daha iyiye gitmeye başladı. Kraliyet Enstitüsü Faraday’ın sözleşmesini yeniledi ve maaşını artırdı. Davy bile ona akademik gazetelerde atıfta bulunmaya başladı.
1816 yılında, 24 yaşındayken Faraday, maddenin özellikleri üzerine ilk dersini Şehir Felsefi Topluluğu’nda verdi. Üç aylık dergisinde, ilk akademik makalesini, kalsiyum hidroksit analizini tartışarak yayınladı. 1821’de, 29 yaşındayken Kraliyet Enstitüsü’nün Laboratuvar Sorumluluğu’na terfi etti. Ayrıca Sarah Barnard ile evlendi. O ve eşi, sonraki 46 yılın çoğunda Kraliyet Enstitüsü’ndeki odalarda yaşadılar.
1824’te, 32 yaşında, Kraliyet Cemiyeti’ne seçildi. Bu, kendi başına dikkate değer bir bilim adamı haline geldiğinin kanıtıydı. 33 yaşında 1825’te Kraliyet Enstitüsü Laboratuvarı Direktörü oldu. 1833’te 41 yaşındayken İngiltere Kraliyet Enstitüsü’nde Fullerian Kimya Profesörü oldu. Hayatının geri kalanında bu pozisyonda kaldı. 1848’de 54 yaşında ve yine 1858’de Kraliyet Cemiyeti Başkanlığı teklif edildi, ancak geri çevirdi.
Michael Faraday’ın Buluşları
Faraday’ın hem kimyada hem de fizikteki tüm keşiflerinin ayrıntılarıyla bir kitap doldurulabilirdi. Albert Einstein’ın ofisinde üç bilim adamının fotoğrafını tutardı: Isaac Newton, James Clerk Maxwell ve Michael Faraday. Faraday’ın yaşamı boyunca insanlar onun için fizikçi kelimesini kullansa da Faraday bu kelimeyi beğenmedi ve kendini her zaman bir filozof olarak tanımladı. Deneylerle keşfe adanmış bir adamdı ve bilimsel sezgisinden gelen fikirlerinden asla vazgeçmemesi ile ünlüdür. Bir fikrin iyi bir fikir olduğunu düşünürse, beklediğini elde edene kadar birçok başarısızlığa rağmen deney yapmaya devam ederdi.
1820’de Michael Faraday bilinen ilk karbon ve klor bileşiklerini üretti. 1825’te benzeni izole etti ve tarif etti. Dahası, 1821’de ilk elektrik motorunu icat etti ve 1830’ların başında mekanik enerjiyi büyük ölçekte elektriğe dönüştürerek ilk elektrik jeneratörünü yaratmanın bir yolunu keşfetti.
Michael Faraday’ın Ölümü
Michael Faraday, 25 Ağustos 1867’de Londra’da 75 yaşında öldü. Karısı Sarah tarafından hayatta kaldı. Çocukları yoktu. Tüm hayatı boyunca Sandemanians adlı dinin küçük bir koluna ait dindar bir Hıristiyandı. İngiltere’nin kralları, kraliçeleri ve önemli bilim adamları Westminster Abbey’de gömülürdü. Daha mütevazı bir dinlenme yeri lehine bunu reddetti. Sarah’nın da gömüldüğü mezarı Londra’daki Highgate Mezarlığında hala görülebilir.
Not: Bu konuyla ilgili olarak Nikola Tesla Kimdir? Önemli İcatları Nelerdir? başlıklı yazımızı da inceleyebilirsiniz.