Boardsport Nedir? Boardsport veya Board Sporları, tahta ile oynanan sporların genel adıdır. Board sporlar, düz seminde, karda, suda ve havada olmak üzere ana ekipman olarak tahta ile gerçekleştirilir.
Bu Yazının İçindeki Başlıklar:
Boardsport Nedir?
Boardsport, sözlükte “ana ekipman olarak bir tahta kullanan sporların genel adı” olarak tanımlanmaktadır. Board sporları günümüzde çok çeşitlidir. Bu çeşitlerin kimisinin kökeni çok eskilere dayanıyor, kimisi ise yeni yeni gelişiyor. Özellikle yurt dışında gençler tarafından bir eğlence olmanın yanı sıra bir profesyonel spor veya bir hayat tarzı olarak görülen bu board sporları ülkemizde yeterince bilinmemektedir. Bilinen kesimler tarafından çoğu zaman bir eğlence aracından ileri gidememektedir. Board sporları konusunu araştırarak aslında eğlence olarak gördüğümüz bu aktivitelerin nasıl geçmişleri olduğuna ve bilindikleri kadar basit olmadıklarına ışık tutmak istedik.
Bütün board sporları daha düzenli inceleyebilmek için kategorilere ayırdık. Bu sınıflandırmayı yapıldıkları yere göre düzenledik. Board sporları suda, işlenmiş zeminde, karda ve havada olmak üzere dört gruba ayırdık. Daha sonra değineceğimiz her sporda yeterli bilgi verebilmek adına bir format hazırladık. Önce board sporları basitçe tanımladık. Sonra tarihlerini anlattık. Son olarak da günümüzde nasıl bir durumda olduklarından bahsettik. Planlama aşaması bittikten sonra bütün board sporları teker teker çeşitli kaynaklardan inceledik. Olabildiğince fazla bilgi vermeye çalıştık. Bunu yaparken de sporların yapılış biçiminin daha iyi anlaşılabilmesi için her spora ait açıklayıcı görsellere yer verdik.
Bu yazımızda normalde sadece eğlence olarak gördüğümüz bir sürü aktivitenin arkasında yatan hikayeleri öğreneceksiniz. Ülkemizdeki insanların bu sporlara yaklaşımıyla yurtdışındaki insanların yaklaşımlarını kıyaslama fırsatı bulacaksınız.
1. Suda Yapılan Board Sporları
Sörf Nedir?
Sörf, sporcuların okyanus veya açık denizlerdeki dalgaların üstünde ilerlemesine verilen genel addır. Sporcular, vücutlarıyla veya tahtalar üzerinde dengeli bir şekilde, suda oluşan büyük dalgaların iç kısımlarında veya üstlerinde dalgayla beraber hareket ederler.
Sörf Tarihi
Diğer bütün board sporları dallarının çıkış noktası olarak kabul edilen bu sporun çıkış tarihi tam olarak belirlenemese de insanlar okyanusta yüzmeye başladığından beri tahtalar kullanılmadan da olsa yapıldığı düşünülmektedir. Sporun sörf tahtalarıyla yapılmasına dair ilk kayıt ise 1769 yılında James Cook ile aynı gemide olan Joseph Banks tarafından Tahiti’de yapılmıştır. Banks’in anlatılarına göre sörf, Polinez kültüründe büyük bir yer tutmuştur. Halk üstünde hiyerarşik bir düzen oluşturacak kadar önem verilmiştir. Üst kesimler daha iyi tahtalara ve plajlara sahipken ve alt kesimlerin bu plajlara girme hakkı verilmemiştir. Ancak yetenekleriyle kendilerini kanıtlayarak bu düzende yükselebilirmişlerdir.
Hawaii kültüründe ise sörf sporu eğlence amacını yitirmiştir. Sanatsal nitelikler kazanmaya başlamıştır. Hatta sörf, insan hayatında o kadar büyük bir yer tutmaya başlamıştır ki insanlar denize girmeden önce dalgaların bol olması için tanrıya dua etmişlerdir. Denizin dalgalı olmadığı zamanlarda ise rahiplerden yardım istemişlerdir. Bunun yanı sıra, bir sörf tahtası yaparken insanın belirli bir ruh halinde olması gerektiğine inanmışlardır.
Amerika’da ise sörf ilk kez 1885’te yatılı okuyan üç Hawaii’ili öğrencinin San Lorenzo ırmağında özel şekillendirilmiş tahtalar üzerinde sörf yaparken gözlemlenmiştir. Bundan sonra 1907’de kendi açtığı demiryolu hattını kutlamak için Henry Huntington, Hawaii’den California’ya sörf yaparak insanları eğlendirmesi için George Freeth’i getirmiştir. Amerikan insanlara sörf kültürünü aşılayan Freeth, günümüzde modern sörfün babası olarak görülmektedir.
20. yüzyıl başlarında ise Waikiki yakınlarında yaşayan Hawaii’ililer sörfe yeniden ün kazandırmaya başlamışlardır. Çabaları sonucunda sörf, resmi bir spor dalı olarak kabul edilmiştir. 1975 yılında profesyonel yarışmalar düzenlenmeye başlanmıştır.
Medyanın gelişimi ve ekstrem sporlara olan ilginin zamanla artması ile sörf günümüzde gayet fazla ilgi gören bir spor haline gelmiştir. Başlıca Avustralya’da olmak üzere dünyanın dört bir yanındaki okyanuslarda bir sürü farklı sporcu tarafından yapılmaktadır. Her yıl çeşitli çeşitli profesyonel yarışmaları düzenlenmektedir. Ayrıca günümüzde sörf sporcunun tahta üzerindeki konumuna göre Bodyboarding veya Kneeboarding gibi farklı isimler almaktadır. Bu ayrı kategoriler kendi içlerinde değerlendirilmektedir. Uzun tartışmalar ardından 2020 olimpiyatlarında sörfün de bir yarışma alanı olarak oyunlara dahil edilmesine karar kılınmıştır.
Stand-Up Paddleboarding Nedir?
Sörften türemiş olan Stand-Up Paddleboarding (ya da kısaca SUP), normal sörf tahtalardan daha büyük tahtaların üzerinde ayakta duran sporcuların bir dalgayı bekleyip onunla hareket etmektense bir kürek yardımıyla kendilerini hareket ettirdikleri spordur.
Stand-Up Paddleboarding Tarihi
Sörfün aksine, SUP ne bir zaman geçirme aracı, ne bir spor ne de bir sanat olarak başlamıştır. Günümüzde bu niteliğini yitirip daha profesyonel bir spor niteliği kazansa da, ilk başlarda günümüzde SUP diye adlandırdığımız aktivite Afrika kabilelerindeki savaşçıların kullandığı bir saldırı metodu olarak ortaya çıkmıştır. Savaşçılar kanolarının üstünde ayakta dururken kürekler yardımıyla su üstünde ses yaratmadan ilerleyebilmişlerdir. Böylece düşman kabilelere saldırırken veya avlanırken kendilerini beli etmeden gizlice hedeflerine yaklaşabilmişlerdir.
Bu aktivitenin bir spora dönüşmesi ise asıl çıkışından gayet uzun bir süre sonra, 15. yüzyılda olmuştur. Hawaii’li sörfçülerin normal sörf tahtalarının aksine 5 metreye yakın tahtalar kullanmayı denemek istemişlerdir. Ancak bunları kendileri hareket ettirmenin zor olduğunu fark edince küreklerden yardım almışlardır. Hawaii’lilerin sorunlarına buldukları bu çözüm, dolaylı yoldan SUP sporunun doğumunu sağlamıştır.
Buradan sonra git gide popülerleşen spor, 1990’larda Hawaii sörf okullarında sörf’e bir alternatif olarak öğretilmeye başlamıştır. Ancak bu spora olan ilgi zamanla o kadar artmıştır ki 2003’te dünya çapında tanınan Buffalo Big Board Contest’te bir kategori olarak dahil edilmiştir. Bundan sonra da zamanla farklı farklı profesyonel yarışmalar başlamıştır.
SUP, sörf kadar yaygın bilinen veya ilgi gören bir spor olmamakla beraber board sporları arasında en popülerlerden biridir. Sörfün aksine bir olimpiyat oyunu değildir. Başta Amerika olmak üzere bir sürü farklı ülkelerde yarışmaları düzenlenmektedir. Profesyonel kısım bir yana, dünyanın çeşitli yerlerinde SUP cankurtaranlar tarafından denizde vardiya gezerken kullanılmıştır ve kullanılmaktadır. Bunların yanı sıra, 2013 Outdoor Participation Report’ta, SUP’nin dışarıda yapılan sporlar arasında yeni başlayan sporcuların en popüler tercihi olduğu görülmüştür.
Skimboarding Nedir?
Dışarıdan bakıldığında sörfle neredeyse aynı gibi gözüken Skimboarding, gerçekten çıkış noktası ile çok benzer olmakla beraber birkaç önemli farka sahiptir. Ana amacı yine dalgaları kullanarak ilerlemek olan bu sporun tahtalarının sörf tahtalarına kıyasla daha küçük olması ve arka kısımda yüzgeçlerinin bulunmaması, bu spora kendine özgü çeşitli tarzlar ve zorluklar getirir.
Skimboarding Tarihi
Skimboarding ilk olarak 1920’li yıllarda Laguna Plajı’ndaki cankurtaran tarafından yapılmaya başlanmıştır. O zamanlar bir spor gözüyle bakılmayan etkinlik, cankurtaranların denizde daha hızlı ve efektif bir şekilde hareket etmesine olanak sağlamıştır. O zamandan beri bir aktivite olarak gördüğü ilgi gittikçe artmıştır. Önce Laguna’da, sonra da Amerika’nın diğer sahillerinde hızlıca popüler bir spor olmuştur.
Özellikle 1970’lerde ün kazanan spor, 1994’da çıkan Skim Online ve 1999’da çıkan SKIM Magazine dergileri ile daha da saygı görmeye başlamıştır. Ayrıca profesyonellik kazanmıştır.
Skimboarding geçmişten bugüne kadar kayda değer miktarda gelişmiş ve popülerleşmiştir. Ancak günümüzde gördüğü ilgi diğer sporlara kıyasla hayal kırıklığına uğratacak derecede düşüktür. Hem profesyonel hem de amatör sporcu sayısı diğer sporlara kıyasla gayet azdır. Ancak çoğu kişi sporlarının az kişi tarafından bilinmesinden gayet memnundur. Sporlarına olan ilgilinin sınırlı kalmasının kültürün korunmasına ve sporun özüne sadık kalmasına yardımcı olduğu kanısındadırlar.
Windsurfing (Rüzgâr Sörfü) Nedir?
Neredeyse bütün otel ve tatil köyü plajlarında görebileceğiniz bir spor olan Windsurfing, fikir olarak yelken ve sörfün bir araca entegre edilmesiyle doğmuştur. Çıkış noktası olan sörfün aksine dalgalara ihtiyaç duymayan windsurfing, tahtanın üstüne yerleştirilmiş olan yelkenden güç alır ve suyun üstünde ilerler.
Windsurfing Tarihi
Yelken ve sörfün ayrı sporlar olarak yüzyıllardır var olmalarına rağmen ikisinin birleştirilerek windsurf’ün hayat bulması ancak 20. yüzyılda gerçekleşebildi. İlk olarak 1948 yılında Peter Chilvers, katamaranını hareket ettirmek için bir yelken kullanma fikrini ortaya attı. Chilvers bu basit tasarımın üstüne neredeyse 10 yıl boyunca eklemeler yapıp geliştirdi. Daha sonra yeni tahta konseptleri yarattı. 1958 yılında ortaya attığı proje ise modern windsurf tahtasının atası olarak görülür. Windsurf’ün mucidi olarak görülen Chilvers, şaşırtıcı bir şekilde icadı için hiçbir patent alma girişiminde bulunmamıştır. Onun yerine Jim Drake, Chilvers’ın icadını ilk kez başarılı bir şekilde kullanabilen kişi, ve Hoyle Schweitzer, icadı piyasaya sokmayı başaran kişi, ürünün patentini almışlardır. Patenti aldıktan sonra Hoyle ve eşi Diana ürünlerin kalitesini güvenceye almak için 1968’de Windsurfing International’ı kurdular. Windsurf buradan sonra dünyaya yayılmaya başladı.
İlk başta basit bir konsept olarak ortaya atılan spor, zamanla farklı kişiler ve kültürlerce tanındıkça bir sürü farklı şekilde yorumlandı ve değiştirildi. 1960-1970 arasında tahtalar sadece uzun-kısa olarak nitelendirilirken günümüze kadar slalom, manevra, hız ve bir sürü farklı amaç için özelleştirilmiş tahtalar geliştirildi. Böylece windsurf vazgeçilmez bir deniz aktivitesi oldu.
Sörf’ün aksine herhangi bir dalga gerektirmeyen windsurf, herhangi bir yerde yapılabildiği için çok daha geç icat edilmesine rağmen çok hızlı bir şekilde popülerleşti. Günümüzde bir sürü farklı yerde yapılmaktadır. Windsurf’ün günümüzde slalom, tandem ve formula gibi bir sürü farklı kategoride yarışmaları düzenlenmektedir. Ayrıca, windsurfing gibi yine rüzgarla çalışan ancak bir yelkenli değil bir uçurtma kullanan Kiteskating de günümüzde popülerleşmeye başlamıştır.
Riverboarding (Nehir Sörfü) Nedir?
Şekil olarak sörfü, fikir olarak ise rafting’i anımsatan Riverboarding’de, sporcular bir tahta üzerinde uzanarak nehirlerde akıntıyla beraber hareket ederler.
Riverboarding Tarihi
Riverboarding tarihi hakkında o kadar çok bilgi olmasa da, sporun ilk olarak 1970’lerde Fransa’da yapıldığı düşünülmektedir. Daha sonra 1980’lerde Robert Carlson’un California’da nehirlerde bir bodyboard kullanması ile Amerika’da da yayılmaya başlamıştır. Son olarak da 1986’da Yeni Zelanda’ya Ged Hay tarafından getirilen spor, bu üç ülkeden sonra yavaş yavaş dünyaya yayılmıştır.
Dünyanın farklı köşelerindeki cesur sporseverler tarafından ilgi gören Riverboarding, diğer board sporları kadar popüler olmayı başaramamıştır. Hem amatör hem profesyonel sporcu sayısı diğer sporlara oranla gayet düşüktür. Yarışmaları da diğer sporlardan daha seyrek düzenlenmekte ve az ilgi görmektedir. Ancak yine de, bir nehirde yapıldığından dolayı oluşan tehlike duygusu riverboarding’i en heyecanlı board sporlarından biri yapmaktadır.
Flowriding Nedir?
Yine suda yapılan bir boardsport olan Flowriding’in onu diğer sporlardan ayıran en önemli özelliği ne nehirde, ne denizde ne de okyanusta yapılıyor oluşudur. Flowriding’de sporcular eğimli bir yüzeyin üstünde yaratılan yapay bir dalganın üzerinde dengelerini korurken estetik manevralar ve hareketler yapmaya çalışırlar.
Flowriding Tarihi
Sentetik dalgalar kullandığı dolayısıyla flowriding’in teknolojinin ilerleyişiyle ortaya çıktığını söylemek mümkündür. Zira bu sporun ilk yapılışı 1990’lı yıllara dayanır ve 20 yıl gibi kısa bir süre içinde pek büyük bir değişime uğramamıştır.
Fazla yaygın olmamasına rağmen flowboarding’in takipçi kitlesi ilk çıktığından beri kayda değer miktarda artmıştır. Sporun çok profesyonel çaplarda olmamakla beraber yarışmaları düzenlenmektedir. Ayrıca spor, gereken ekipmanın kurulması durumunda her yerde yapılabileceği için eğlence parklarında da ilgi gören bir aktivite olarak kullanılmaktadır.
Skurfing & Wakeboarding Nedir?
Yapılış bakımından çok benzer olan Skurfing ve Wakeboarding’in arasındaki göze çarpan tek fark, kullandıkları tahta arasındaki boyut farkıdır. Bunun dışında iki sporun da temel mantığı da, tahtanın üzerinde dururken öndeki tekne tarafından bir iple çekilerek ve normal şartlarda ulaşılamayacak kadar yüksek ve sürekli bir hız yakalamaktır.
Skurfing & Wakeboarding Tarihi
Skurfing fikri ilk olarak Tony Finn tarafından 1985’te ortaya atıldı. Finn’in aslında skiboarding kullanmak için bir alternatif olarak tasarladığı “Skurfer” adlı tahta, hem kayakların hem de bir sörf tahtasının özelliklerini barındırıyordu. O zamanlardaki snowboardlarda ayakların bağlandığı kısmı bulundurmayan bu tahta, sporcuların tahta üstüne istedikleri gibi konum değiştirmesine ve daha özgür ve estetik hareketler yapabilmesine olanak kılmıştı.
Finn skiboarding’i geliştirmek ve popülerleştirmek için çok çabaladı. 1990’da ilk kez skurfing şampiyonaları düzenlendi. Ancak bu spor asla istediği kadar tanınmadı. Daha sonra yavaş yavaş ününü kaybetti. Herb o’Brien’ın Finn’in tasarımını geliştirerek daha da ileri seviye bir tahta üretmesiyle skiboarding yerini yeni üretilen tahtadan türeyen wakeboarding’e bırakmaya başladı.
Günümüzde iki spor da gayet ilgi gören ve takipçiye sahip sporlardır. İkisinin de kendi içlerine profesyonel ve amatör yarışmaları düzenlenmektedir. Ayrıca, bu sporlar gibi yine bir tekneden güç alarak ilerlenilen Wakesurfing ve Wakeskating gibi yeni sporlar da ortaya çıkmıştır.
2. Düz (İşlenmiş) Zeminde Yapılan Board Sporları
Kaykay Nedir?
Havalı gözüken sporlar denince ilk akla gelen maddelerden biri olan kaykayda, sporcular 4 tekerlekli bir tahtanın üzerinde dengeli bir şekilde hareket ederler. İşlenmiş zeminde yapılan board sporları arasında şüphesiz en popüleri olan kaykay bir spordan çok bir eğlence, hatta zaman zaman ulaşım aracıdır.
Kaykay Tarihi
Kaykaya ait ilk kayıtlar Paris’te geçmektedir. 1944 yılında Fransa’ya giden Betty Wagnuson’un raporunda yazanlara göre genç fransızlar tahta parçalarına paten tekerlekleri monte etmişlerdir. Bu obje üstünde hareket edebilmişlerdir. Bu basit alet, bilinen en eski kaykay örneğidir.
Ancak bizim bildiğimiz kaykay California’lı sörfçülerin deniz durgun olduğunda yaşadıkları sıkıntıdan doğmuştur. Yapacak bir şey bulamayan sörfçüler, sonunda çözüm olarak “kaldırım sörfü” adını verdikleri yeni bir spor icat etmiştir. Sörfçüler tarafından yaratıldığı için bir sürü sörf tekniği barındıran bu yeni spor, gün geçtikçe ünlenecek ve sonunda “sörf” etiketinden kurtulup kendine yeni bir isim kazanacaktır. Özellikle gençler tarafından yüksek ilgi gören sporun ilk dergisi Quaterly Skateboarder 1964 yılında çıkmıştır. Bundan bir yıl sonra ise Amerika çapında ilk profesyonel kaykay yarışması düzenlenmiştir. Böylece kaykay git gide ünlenmeye devam etmiştir.
Aslında bir spor değil bir eğlence olarak ortaya atılan kaykayın bu kadar yoğun ilgi görmesindeki asıl neden büyük ihtimalle sabit kurallarla çerçevelendirilmemesidir. Yarışmalarda belirli kurallar altında yarışıldığı gerçeği bir yana, sporcular dışarıdayken kaykayı tamamiyle istedikleri gibi kullanmakta özgürdür. İlk başta sadece basit hareketler mümkünken, spor farklı yerlere yayılıp farklı insanlar tarafından yorumlandıkça sayısız farklı teknik geliştirildi. 1976 yılında Alan Gelfand günümüzde Ollie adını verdiğimiz el kullanmadan havalanma tekniğini keşfetti. Bundan sonra yapılabilecek hareketlerin sınırsızlığı keşfedilince kaykay bu yönde ilerlemeye başladı. Ardından 1980’lerde dikey rampalar moda oldu. 1990’lı yıllarda yoğun olarak parklara ve sokaklara taşınan spor günümüzde de farklı kişiler tarafından farklı şekillerde yapılmaktadır.
Kaykay günümüzde şüphesiz en ünlü board sporları arasındadır. Sporun isyankar doğası dolayısıyla profesyonel yarışmalar düzenlenmekle beraber fazla gelişmemişlerdir. Ancak anketlerden elde edilen bilgilere göre en popüler aktiviteler arasındadır. Kaykay, bir spor ve eğlencenin yanı sıra bir ulaşım aracı olarak da kullanılmaya başlanmıştır. Hatta Amerikan ordusunun 1990’lardaki bir programında mevcutturlar. 2003 yılından beri 21 Haziran Dünya Kaykay Günü olarak kutlanmaktadır. Sporun doğasına olan aykırılığından dolayı karışık düşünceler yaratsa da, kaykayın da tıpkı sörf gibi 2020 olimpiyatlarında bir yarışma kategorisi olmasına karar kılınmıştır.
Longboarding Nedir?
Hem biçim hem de yapılış olarak kaykaya oldukça benzeyen longboarding’de tıpkı kaykayda olduğu gibi bir tahta ve altına iliştirilmiş 4 tane tekerlek vardır. Ancak kaykaydakinden farklı olarak, longboard tahtaları bir sörf tahtasına daha çok benzemesi amacıyla kaykay tahtalarından epeyce uzundur.
Longboarding Tarihi
Longboard’ın çıkış noktası kaykayınki ile aynıdır. Ancak longboard California’lılar değil Hawaii’liler tarafından ortaya atılmıştır. 1965 yıllarında, dalgaların sörf için fazla küçük olduğu günlerde sörfçüler hobilerini karaya taşımak için bir çözüm aramışlardır. Sonunda var olan kaykaylarını modifiye ederek daha sörf hissi veren longboardları icat etmişlerdir.
Ancak longboard kaykayın aksine hemen ünlenmemiştir. 1978’te bir kaykay dergisinin ilgisini çeken sporcular hakkında bir yazı yazılmasına rağmen longboarding’in yayılması 1990’ları, yani ilk kez seri üretime başlandıkları beklemek zorunda kalmıştır.
Kaykay kadar yoğun ilgi görmemekle beraber longboarding işlenmiş zeminde yapılan board sporları arasında en yaygınlardan biridir. Uzun yapısı nedeniyle bir kaykaya kıyasla çok daha fazla hızlanabildiği için longboard’ların özellikle bayır aşağı olmak üzere farklı farklı yarışları düzenlenmektedir. Profesyonel düzenlenen sayılı yarışma olmakla beraber amatör longboard yarışmaları özellikle Amerika’da bir sürü mahallede yapılmaktadır.
Snakeboarding Nedir?
Tasarım olarak kaykaya oldukça benzeyen Snakeboarding’i farklı kılan özelliği kullanılan bir değil, iki tahta olmasıdır. Bir kaykay ortadan ikiye ayrılıp sonra parçaları dönebilecek şekilde yeniden bağlanmış gibi gözüken snakeboardlarda sporcunun ayakları farklı tahtalarda durur. Kaykay gibi sabit bir şekli olmaya snakeboard bu sayede gelişmiş manevra ve hareket kabiliyeti kazanır.
Snakeboarding Tarihi
İlk snakeboard 1989 yılında Güney Afrika’da James Fisher ve Oliver Macleod Smith tarafından tasarlanmıştır. Ortaya atılış fikri kaykay ve snowboard’u birleştirip ikisinin verdiği hissi bir sporda almak olan bu spor çok hızlı ünlenmiştir. Farklı farklı markalar tarafından seri üretilmeye başlanmıştır. Ancak snakeboard kaykay ve diğer board sporları yanında biraz gölgede kaldığı için satışlar çoğu markayı memnun etmemiştir. Hızla ünlenen snakeboard yine hızlı bir düşüş yaşamıştır. Ancak varlığını sürdürmeyi başarmıştır.
Yaşadığı düşüşten sonra bir süre bilinmeyen bir spor olarak kalan snakeboarding günümüzde farklı markalar ve sporcu kuruluşları tarafından hayata geri getirilmektedir. Sporun kendine ait profesyonel yarışmaları fazla gelişmemiştir. Ancak çoğu kaykay yarışmasında ayrı bir kategori olarak karşımıza çıkar.
Snakeboarding aynı zamanda bir sürü farklı spora da ilham kaynağı olmuştur. Snakeboarding’den sonra tekerlerin özgür hareketi düşüncesi geliştirilerek sadece iki tane 360 derece dönebilen tekere sahip casterboardlar icat edilmiştir. Bundan sonra da ayakların bağımsızlığını son noktaya getiren bir spor olan street skurfingde ise parçalar birbirinden tamamen ayrılmıştır. Ayaklar birbirinden bağımsız hareket etmektedir.
Carveboarding Nedir?
Tıpkı longboarding gibi kaykaya kıyasla fazlasıyla büyük bir tahta kullanan Carveboarding’in göze çarpan yanı tahtalarının altında değil bir araba gibi yanlarında bulunmasıdır. Bu özellik tahtaya daha keskin dönüşler yapmasına olanak tanır. Bunu yaparkenki hız kaybını en aza indirir.
Carveboarding Tarihi
İlk carveboard David Colley ve Brad Gerlach adlı iki sörfçü/snowboardcu tarafından durgun denizlerde ve yazın sporlarına devam edebilmek için yapıldı. Çalışmaları sonucu hem kaykay, hem sörf hem de snowboard’un özelliklerini taşıyan yeni bir spor oluştu. Bundan sonra Brad’in babası Joe Gerlach bu tasarım üstünden Carve Board Sports’u kurdu. Böylelikle bu spor yayılmaya başladı.
Günümüzde carveboard, diğer boardsportların yanında gayet yeni olduğu için fazla gelişmemiştir. İlgi görmemektedir. Yarışmaları yaygın değildir. Ancak zaman geçtikçe longboard gibi popülerliğinin artacağı beklenmektedir.
3. Karda Yapılan Board Sporları
Snowboarding (Kar Kayağı) Nedir?
Mantık olarak sörfe gayet benzeyen ancak karda yapılan Snowboarding’de sporcular ayaklarına bağlı bir tahta üzerinde bir yamaçtan aşağıya doğru kayda kayarlar.
Snowboarding Tarihi
Modern snowboarding 1965’te Michigan’da Sherman Poppen adında bir mühendis tarafından icat edildi. Çocukları için bir oyuncak yapmayı hedefleyen Poppen, iki kayağı birbirine bağlayıp ucuna düğümlediği bir iple onların güvenli bir şekilde bayır aşağı kaymasına izin veren bir araç geliştirdi. Sonradan bu oyuncağın çocuklarının arkadaşları arasında beklenmedik şekilde popüler olduğunu görünce icadının patentini aldı. ‘Snurfer’ adını verdiği bu oyuncak inanılmaz miktarlarda sattı.
1970’lerin başında Poppen icat ettiği aktiviteyi popülerleştirmek adına Michigan’da snurf yarışmaları düzenlemeye başladı. Bu yarışmaların birine katılan kaykaycı Tom Sims, Poppen’ın tasarımından farklı olarak bir tahta parçasının üstüne halı ve altına alüminyum döşediği snowboard’uyla büyük dikkat çekti. Bu yeni tasarım hakkında farklı farklı dergilerde yazılara yer verildi. Böylelikle snowboard ilgi toplamaya başladı.
Bundan sonra 1976’da yine aynı yarışmada Jake Burton Carpenter adlı bir yarışmacı yeni tasarımıyla öne çıktı. Carpenter’ın ayakları kelepçelerle tahtaya bağlıydı. Böylece tahta ayağından düşmeyerek zıplamasına olanak tanıyordu. Carpenter sonradan bu tasarımıyla Burton Snowboard’u kurdu ve başta fiyatlarından dolayı ilgi görmeyen şirket zamanla snowboard piyasasında bir dev haline geldi.
İlk para ödüllü yarışma 1979’da yine Michigan’da Poppen tarafından düzenlendi. Carpenter’ın kendi tahtasıyla katılması konusunda uzun tartışmalar döndü. Sonra snurfing’in yanı sıra Carpenter’ın tahtaları için bir kategori açılmasına karar kılındı. Bu profesyonel snowboarding’in ilk adımı oldu.
Snowboarding o günden beri hızla gelişti ve gördüğü ilgi hızla arttı. 1990’da Uluslararası Snowboarding Federasyonu’nu kuruldu. 8 yıl sonra da Nagano’daki Kış Olimpiyatları’nda Snowboarding resmi bir yarışma kategorisi oldu.
Snowboarding günümüzde özellikle gençler için vazgeçilmez bir kış aktivitesidir. Hem amatör hem de profesyonel bir sürü sporcu tarafından yapılan sporun profesyonel yarışmaları slalom ve freestyle gibi farklı kategorilerde olmak üzere dünyanın dört bir yanında düzenlenmektedir. Ayrıca snowboarding, karda kaykay mantığıyla ortaya çıkan snowskating ve sporun kumda yapılan versiyonu olan sandboarding için de büyük bir ilham kaynağı olmuştur.
4. Havada Yapılan Board Sporları
Skysurfing Nedir?
Aslında bir serbest atlayış türü olan Skysurfing, yapılış biçimi dolayısıyla bir boardsport olarak da sayılmaktadır. İlk duyuşta kulağa garip ve neredeyse anlamsız gelen sporda, sporcular ayaklarına bağlı bir sörf tahtasıyla serbest atlayış yaparlar. Düşüş sırasında farklı hareketler denerler.
Skysurfing Tarihi
Skysurfing iki Fransız serbest atlayışçı tarafından 1986’da icat edilmiştir. İlk başlarda fazla ilgi görmeyen spor 1990’larda birkaç farklı kişinin sporun mucitlerine meydan okuyarak yeni hareketler geliştirme çabalarıyla medyanın dikkatini çekmiş ve ünlenmeye başlamıştır. 1990’ların sonuna doğru ününün doruk noktasını yaşayan sporun profesyonel yarışmaları düzenlenmeye başlanmıştır. Pepsi gibi bazı markalar reklamlarında skysurf görüntüleri kullanmıştır.
Günümüzde skysurfing eskiden olduğu kadar popüler olmasa da hala birçok sporcu tarafından keyifle yapılmaktadır. Yüksek maliyeti nedeniyle geniş sporcu kitlesine ulaşamasa da ekstrem spor hayranlarının ilgisini çeken bir spordur.
Not: Bu konuyla ilgili olarak Olimpiyat Oyunlarının Kökeni – Antik Yunan Olimpiyatları başlıklı yazımızı da inceleyebilirsiniz.
