Anneler Günü Nedir? Anneler Günü Tarihi ve Önemi

Anneler Günü Nedir? Anneler Günü, tüm anneleri anmak ve onurlandırmak amacıyla bir çok ülkede farklı zamanlarda kutlanan özel bir gündür. 1908’den beri kutlanmaktadır.

Anneler Günü Nedir?

Genel olarak Anneler Günü dünyanın dört bir yanında çeşitli ülkelerde kutlanılan annelerin onuruna yapılan bir tatil veya anma günüdür. Modern hali ile Amerika Birleşik Devletleri’nde başlatılan bu tatil aslında çok eski tarihe dayanır. Çoğu ülkelerde Mayıs’ın ikinci pazar günü kutlanılan bu tatil  başka tarihlerde de kutlanılabilir. Orta Çağ boyunca ise Birleşik Krallık’ta düzenlenen festivalin dördüncü Pazar günü kutlanılan bir tatili niteliği görebilir. Günümüzdeyse Anneler Günü Mayıs ayının ikinci haftasının Pazar günü olmak üzere kutlanmaya ve annelerin onurlandırılmasıyla beraber festivaller düzenlenmesiyle devam etmektedir.

Anneler Günü Tarihi

Anne ve ana tanrıçaları kutlanılan ve onurlandırılan festivaller aslında çok eski zamanlara dayanır. Örneğin Yunanlılar tanrıça Rhea için festival düzenlerlerdi. Yunanlılardan örnek alan Friglerde tanrıların büyük annesi Kibele için bir festival düzenlediler. Aynı şekilde Romalılarda örnek alarak bu seremoniyi kendi panteonlarında düzenlediler. Bazı ülkeler veya topluluklar günümüzde hala eski festivalleri uygulamaya ve kutlamaya devam ediyorlar. Örneğin Hindistan’da tanrıçayı (Tanrıça Durga) kutlayan Durga-puja günümüzde hala önemli bir yere sahiptir.

Anna Jarvis ve Anneler Günü

Yakın tarihe bakıldığında ise Anneler Günü sağlık ve arkadaşlığı pekiştirmek için kadın gruplarını organize eden Philadelphia’dan Anna Jarvis annesi Ann Jarvis’i anmak için başlatıldı. 12 Mayıs 1907 tarihinde Anna Jarvis’in Batı Virginia’daki rahmetli annesinin St Andrew’s Methodis kilisesinde yapılan bir anı törenini düzenlemesi ile Anneler Günü kavramı ortaya çıktı. Sonraki beş yıl içerisinde bu anma günü ün kazanarak Amerika Birleşik Devletleri’nin çoğu eyalette gözlemlenmeye başladı. Bunu gören Amerika Birleşik Devletleri başkanı Woodrow Wilson 1914 yılında Anneler Günü’nü ulusal bayram olarak ilan etti.

Orijinal olarak Anna Jarvis annesi için beyaz bir karanfil kullanmasına rağmen yaşayan bir anneyi temsil etmek için kırmızı ya da pembe karanfiller de tercih edildi. Anna Jarvis’in karanfili Anneler Günü’nün orijinal çiçeği olarak kullanmasının sebebini 1927 yılında yaptığı bir röportajda açıklamıştır. Bu röportajda “Karanfil yapraklarını düşürmez. Ölürken onları yüreğine sarar. Böylece anneler çocuklarını yüreklerine sararlar. Anneleri asla ölmez.” ifadeleriyle karanfilin neden anneler gününe çok yakıştığını açıklamıştır. Bu tarihten sonra ulusallaşan Anneler Günü zaman zaman annelik rolü oynayan teyze ya da büyükanneler gibi çeşitli rollere sahip insanları da içerecek şekilde kutlanabilmiştir.

Anneler Günü Nasıl Ortaya Çıktı?

Onurlandırılan anne günü olarak başlatılan bu gelenek zamanla hediyelerin veya kartların kullanılmasıyla beraber ticarileştirilmeye başlandı. Resmi olarak ulusallaştırmayı başardığı Anneler Günü’nü fark eden Anna Jarvis tatilin tanınması için kullanılan çiçekçiler, şekerlemeciler ya da kart üreticileri gözlemlemesiyle hayal kırıklığına uğradı. Bunu fark eden Anna Jarvis ticarileştirilmeye hızlı davranarak, sert tepkilerle karşı çıktı. Bununla beraber ticarileştirilmesini protesto etmeye çalıştı. Hayatının son yıllarını ise kendisi hayata geçirmeyi başardığı günü iptal etmeye çalışarak geçirdi. Ayrıca Anna Jarvis Anneler Günü’nün ulusal bir hale getirilmesinden asla kazanç sağlamadı. Aslında anneler gününün ticarileştirmesine karşı protesto yaparken sahip olduğu paraları kullandı. Bunun sonucunda iflas etti. Ancak günümüzde hala anneler gününün ticarileştirilmesi devam etmektedir. Bu ticarileştirilmesi çeşitli kurumlar tarafından desteklenmeye devam edilmiştir. Örneğin 2017 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde bu gün için düşünülen harcama tutarı yirmi üç milyar doların üzerindedir. Bu yıllar içindeki en yüksek miktara eşittir.

Anneler Günü Ne Zaman Kutlanır?

Türkiye’de Anneler Günü Mayıs ayının ikinci Pazar günü kutlanır. Bu yıl 9 Mayıs 2021 Pazar günü kutlanmaktadır.

Eski tarihteki ve Amerikan kültüründeki Anneler Günü’nün tarihi bu şekilde olduğu gibi Birleşik Krallık’ta ise Pazar günü kutlanan bu özel gün başlangıçta ana kiliseye adanmıştır. Orta Çağ’da Hristiyanların Lent Festivali’nin dördüncü pazar günü büyüdükleri bölgeden uzaklaşan kişilerin ana kiliselerini, evlerini veya annelerini ziyaret etmelerini izin verme ritüeli gelişmiştir. Orta Çağ zamanında on yaşında olan çocukların işe gitmek için evlerinden ayrılmaları alışılmadık bir şey değildi. Bu yüzden bu gelenek anne ve çocukların ya da yurt özlemi çeken çocuklar için büyük bir fırsattı. Bu olayın gelenekleştirilmesi ile devam etmesi ile beraber Birleşik Krallık’ta bu gün “Annelik Pazar Günü” olarak adlandırılmaya başlandı. Lent Festivali’nin tarihleri her yıl farklı şekillerde olduğundan Pazar günlerinin tarihi ile Annelik Pazar Günü olarak adlandırılan bu tatilin tarihini de değişmektedir. Birleşik Krallık’ta Annelik Pazar Günü olarak bilinen bu ritüel günümüzde Anneler Günü olarak adlandırılmasına rağmen Amerikan asıllı Anneler Günü’nün tarihiyle bağlantısı yoktur.

Anneler Günü Nasıl Kutlanır?

Anneler Günü’nün genel olarak Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık’a dayanan bir yakın tarihi olmasına rağmen Anneler Gününün farklı versiyonları dünya çapında kutlanılmaktadır. Örneğin Tayland’da genelden farklı olarak bu özel gün Ağustos ayında şimdiki kraliçe olan Sirikit’in doğum günlerinde kutlanır. Etiyopya’da bu özel gün farklı bir kutlama türüne sahiptir. Anneler Günü’nde alternatif bir özellik sağlanarak anneliğin onuruna çok gün süren Antrosht’un bir kısmının parçası olarak aileler sonbaharda şarkılar söyler. Büyük bir ziyafet kurmak için toplanarak yemek yerler. Ayrıca bu özel gün bazen politika ya da feminizm davalarına neden olan bir gün niteliği taşıdı. Örneğin 1968 yılında Martin Luther King Jr’ın eşi Coretta Scott King, Anneler Günü’nü kutlayan bir yürüyüşe katıldılar. Bu yürüyüşe katılmalarındaki amaç fakir çocuk ve kadınları desteklemekti. Bu yürüyüşe yakın yıllarda ise kadın grupları da çocuk bakımına erişim ve eşit hak kullanımına duyulan ihtiyacı belirtmek için anneler gününü önemli bir zaman olarak seçtiler.