EBA Nedir? Eğitim ve Bilişim Ağı (EBA) Tarihi
Bu yazımızda Eğitim ve Bilişim Ağı (EBA) nedir? EBA niçin açıldı? EBA amacı nedir? sorusunu yanıtladık. Sunulduğu tarihten günümüze EBA nasıl bir gelişim izledi? Eğitim ve Bilişim Ağı (EBA) tarihi hakkında bilgilere yer verdik.
EBA Nedir? Milli Eğitim Bakanlığı Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü tarafından 2012 yılında “Eğitim, daima…” sloganı ile kurulan sanal eğitim platformudur.
Bu Yazının İçindeki Başlıklar:
Eğitim ve Bilişim Ağı (EBA) Nedir?
Eğitim ve Bilişim Ağı (EBA); ilkokul – ortaokul – lise düzeyindeki öğrencilere akademik çalışmalarını yürütme konusunda ek konu anlatımları, çözümlü sorular, örnek çalışmalar, testler, deneme sınavları gibi ek kaynaklar sunarak yardımcı olan, ayrıca öğretmenlere sanal ortamdan dersin kalitesini yükseltebilecek videolu ya da yazılı içerikler sunan, uzaktan eğitim sürecinde derslerin işlenebilmesi konusunda belirli saatler aralığında destek olan, öğretmenlerin öğrencilerine sanal ortamdan ödev atamalarını sağlayan, devletin öğretmenlere ve belirtilen sınıf düzeyindeki her çocuğa ücretsiz olarak erişim olanağı sağladığı sanal eğitim platformudur.
2020’de ortaya çıkan Covid-19 salgını nedeniyle okulların kapatılması ve karantina önlemleri sürecinde EBA, internet üzerinden erişimi dışında EBA TV İlkokul, EBA TV Ortaokul ve EBA TV Lise olmak üzere üç farklı televizyon kanalından, belirli saat aralıklarında belirli sınıf düzeyinde çocuklara farklı dersleri müfredatları üzerinden anlatıldığı videolar yayınlayarak internet erişimi olmayan çocuklara da derslerini kaçırmama ve düzenli olarak takip edebilme imkanı sağlamaktadır.
Eğitim ve Bilişim Ağı (EBA) Tarihi
EBA, 2012 yılında Milli Eğitim Bakanlığı’nın ilkokul – ortaokul – lise (özellikle ortaokul ve lise) düzeylerindeki çocukların akademik başarılarını destekleme amacıyla kurulmuş online bir platformdur. EBA’nın halk kullanımına sunulduğu dönemde öğrenciler tarafından ders sonrasında tekrar yapmak ve sınavlara kolayca hazırlanabilmek için çeşitli videoların sunulduğu, bu videolara ilişkin çalışmaların yapılabildiği üyelik satın alınarak kullanılabilen platformlar (Okulistik, Morpa vb.) oldukça popülerdi. Ancak bu platformların ücretsiz kullanımı mümkün değildi. O zamanlarda şimdikine kıyasla farklı video platformlarından konu anlatımlarına ya da soru çözümlerine ulaşmak mümkün değildi. Bu nedenle bu platformlarda üyelik satın alabilecek bütçeye sahip olmayan ailelerin çocukları, diğer çocuklara göre daha geride kalıyordu. Bu durum eğitimde fırsat eşitsizliğine yol açıyordu.
EBA Niçin Açıldı?
Milli Eğitim Bakanlığı bu eşitsizliğini ortadan kaldırma ve FATİH projesi kapsamında dijital materyallere geçiş sağlama amacıyla 2012 yılında Eğitim ve Bilişim Ağı adı altında bir platformu piyasaya sürdü. Piyasaya sürülen bu platformu kullanmak için öğrencilerin herhangi bir ücret ödemesi gerekmiyordu. Piyasaya sürülen bu platform her düzeyden ve her okuldan öğrenciye ücret ödemeksizin kullanım hakkı sağlıyordu. O platform öğrencilere derslerini tekrar edebilme şansı sunduğu gibi öğretmenlere de oldukça yardımcı oldu. Ücret ödemeden sahip olunan öğrenci hesapları dışında EBA öğretmenlere de ücret ödemeden sahip olabilecekleri ve istedikleri şekilde dijital kaynaklara ulaşabilecekleri öğretmen hesapları sundu.
EBA Amacı Nedir?
EBA başlangıçta bu olanakları sağlayabilecek bir yazılımla ortaya çıkarılmıştı. zaman ilerledikçe EBA farklı güncellemelerle yazılımını geliştirdi. Önce öğretmenlere kendi sınıflarından öğrencilere ödev atama yetkisi tanındı. Bu yetki sayesinde öncelikle fotokopi kağıtlarından tasarruf edilmeye başlandı. Çünkü öğretmenler bir ödev vermek için sayfalarca fotokopi çıkarmak yerine birkaç tuşa tıklayarak sayfalarca ödev verebilme imkânına sahip oldular. Sonrasında EBA başka bir güncelleme ile müfredat dışında öğrencilerin farklı dallarda kendilerini geliştirebilecekleri, dersleri kolayca öğrenebilmeleri sağlayacak değişik videolara ulaşabilmesinin sağladı. Ancak bu videoların ulaşılabilir olması için birileri tarafından platforma eklenmesi gerekiyordu ve videoları yükleme erişimine herkes sahip değildi. Videoları sadece yetkili kişiler tarafından platforma ekleyebiliyordu. Öğrencilerin istedikleri gibi video ekleyebilme yetkileri bulunmuyordu.
Videolar dışında EBA öğrencilere ve öğretmenlere karşılıklı olarak zeka oyunları, strateji gerektiren oyunlar, öğrencilerin ilgilerini derse vermelerini sağlamak için müfredatı destekleyen oyunlar vb. bulunuyordu. Öğretmenlerin derslerde bu tarz ilgi çekici videoları izletmesi ya da bu oyunların dersi desteklemek amacıyla oynatılması öğrencilerin ilgisini çekiyordu. Bu şekilde öğrencilerin dikkatinin ders dışında unsurlara kayması engellenebiliyordu. EBA uzun süre bu son güncellemeyle devam etti. Sonradan getirilen bir güncellemeyle EBA’nın düzeni değiştirildi. Öncelikle sayfa düzeni yeşil – sarı ağırlıklı renkler iken koyu gri – beyaz ağırlıklı renkler olacak şekilde değiştirildi. Takvim özelliği getirildi. Bu özellikle öğrenciler resmi tatilleri, deneme sınavlarını ve ödevleri takip edebilir oldular. Daha önceden düzensiz olan ve oyunların, videoların bulunduğu “Kütüphane”, kategorilere ayrılarak düzenlendi. Her yıl müfredata göre düzenlenen içerikler her eğitim – öğretim yılının soru içeriklerine ulaşılabilir hale getirildi.
Önceden öğretmenler seçtikleri öğrencilere ödev atayabilirken bu güncelleme sonrasında öğrenciler sınıflara ayrıldı. Öğretmenler ödevleri öğrencilere tek tek atamanın yanında tek tek sınıflara ya da direkt olarak belirli bir yıl grubuna atayabilme imkanına ulaştılar. Ayrıca bu güncelleme öğrencilere platform üzerinden tartışma imkanı sundu ve öğrenciler burada bilgiler paylaşarak sınıf tartışması yapabilme imkanına ulaştılar.
Geçmişten Günümüze EBA
Covid-19’un Türkiye’de etkileri nedeniyle okullar uzaktan eğitim sürecine başladılar. Milli Eğitim Bakanlığı öğrencilerin eğitim – öğretimlerinin aksamaması için bir şeyler yapması gerektiği kanaatine ulaştı. Bunu yapabileceği en uygun platform EBA olacağından EBA’yı geliştirme adı altında birtakım eylemler gerçekleştirdiler. Öncelikle EBA TV İlkokul, EBA TV Ortaokul ve EBA TV Lise adlı 3 farklı televizyon kanalı açtılar. Her sınıf düzeyinde günde 3 ders olacak şekilde programı hazırlayarak yayın akışına başladılar. Ancak dersler çok kısa olduğundan, öğretmenlerin maaşlarını çalışmadan alabilmeleri mümkün olmadığından ve her öğretmenin işleyiş tarzı ve hızı farklı olduğundan Milli Eğitim Bakanlığı son bir güncelleme getirdi. Okul öğretmenlerinin EBA üzerinden online ders açabilmesini sağladı. Ancak bütün derslerin çakışması durumunda siteye çok fazla yüklenme olacağından ve site çökeceğinden her sınıf düzeyi için belirli ders saat aralıkları programladı. Bu şekilde EBA mevcut haline ulaştı.
EBA’ya Nasıl Girilir?
Millî Eğitim Bakanlığı Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü tarafından 2012 yılında “Eğitim, daima…” sloganı ile kurulan Eğitim ve Bilişim Ağı’na (EBA) eba.gov.tr adresinden girilir.
Not: Bu konuyla ilgili olarak 9. Sınıf EBA Tarih Testleri ve Cevapları (2020-2021) başlıklı yazımızı da inceleyebilirsiniz.
