Apple Kurucuları Kimdir? Apple Tarihi
Günümüzde telefon üretimi ve satışıyla üçüncü sıraya yerleşmiş ve günden güne ilerleme gösteren bir marka olan Apple, Steve Jobs ve Steve Wozniak’ın teknolojiye dair farklı alandaki yönelimleriyle ortaya çıkmıştır. Wozniak daha çok teknolojinin üretim ve geliştirme kısmında yer alırken Jobs ise teknoloji pazarlama ve satış kısmında bulunmaktaydı.
Bu Yazının İçindeki Başlıklar:
Apple Tarihi
Apple markası ilk olarak bu iki arkadaşın yani Steve Jobs ve Steve Wozniak’ın markanın kurucularından biri olan Ron Wayne’i de aralarına almalarıyla 1976 yılında Jobs’un garajında yaptıkları çalışmalarla temellerini atmıştır. Bu garajda Steve Wozniak’ın finanse etmesiyle ve gece gündüz verilen emeklerle ortaya ilk Apple bilgisayar olan MOS 6502 işlemcili Apple 1’i çıkardılar. Sonrasında ise Steve Jobs bu bilgisayarı pazarlayabilmek amacıyla yerel bir bilgisayar mağazasına götürerek tanıtımını yaptı ve 50 adet Apple 1 siparişi elde ettiler. Bundan sonraki süreçte ise bu 50 siparişin yanı sıra 150 adet daha Apple 1 üreterek satışta bulundular.
Sonraki süreçte ise artık daha yeni bir bilgisayar süreci başlamıştı. Ekip yine aynı emek ve özveriyle aynı garajda çalışmaya devam ederek bu sefer Apple 1’e kıyasla daha donanımlı olan Apple 2’yi üretip piyasaya sürdü. Apple 2’den sonra ise o zamanlar ofislerde çokça tercih edilen bir marka olan IBM ile kendi içlerinde rekabete girerek Apple 3’ü ürettiler. Apple 3’te ise bazı tasarımsal hatalardan dolayı bilgisayarlarda aşırı ısınma sorunu meydana geldi. Bundan dolayı ise yüzlerce piyasaya sürülmüş Apple 3 bilgisayar geri toplanmak zorunda kaldı. Bu kadar büyük bir hata bile Apple’ın yükselişini durduramadı ve 12 Aralık 1980 tarihinde Apple şirketi rekor bir sermayeye sahip olmayı başardı.
Steve Jobs’un Apple’dan İstifası
12 Aralık 1980 tarihinden sonra Apple artık garajdaki bir girişim olmaktan çıkmıştı, o artık büyük bir şirketti. Fakat Steve Jobs’a göre büyük bir şirketin başına donanımlı bir yönetici gelmeliydi. Bu sebeple de o zamanlar bir kola markasının yöneticiliğini yapan John Sculley’e bir teklifte bulunarak onun Apple şirketinin başına geçmesini sağladı. 1983 yılında artık Apple şirketinin başında John Sculley vardı. Bu ikilinin aynı şirkette iş yapması ise oldukça zor oldu. Çünkü Sculley, Steve Jobs’un alışılagelmişin dışındaki ürün geliştirme ve yönetim tekniklerine uyum sağlayamadı. Bu sebeple de yönetime geçtikten iki yıl sonra -1985 yılında- Steve Jobs’un istifasını istedi.
Kendi kurduğu bu şirketten atılan Steve Jobs girişimlerine devam etti. 30 yaşında iken NeXT Software isimli yazılım şirketini George Lucas ile kurdu. Bu süreçten sonra sermayesini 10 milyon dolara çıkaran Jobs, yeni bir girişime daha adım attı ve Pixar Animasyon Stüdyolarını kurdu.
Apple Markalaşma Süreci
Steve Jobs’dan sonra Apple düşüşe geçti. Çünkü bazı satış ve pazarlama politikaları Sculley tarafından değiştirilmişti. Bu zorlu süreçte ise şirketin satış yaptığı ve gelir elde edebildiği iki ürün vardı. Bunlar metin tabanlı olan ikinci Apple bilgisayar olan Apple 2 ve sonradan geliştirilen grafiksel kullanıcı ara yüzüne sahip Macintosh. Bu süreçte Sculley Apple 2’yi piyasadan çekmek istiyordu. Fakat şirkete ekonomik açıdan sağladığı gelir miktarından ötürü Apple 2 piyasadan 1990 yılından önce çekilemedi. Artık Apple 2 piyasadan çekildiğinde ise Apple şirketi için sadece 10 Milyon dolarlık bir kar söz konusuydu. Bu da yapılan üretim gibi etkenler göz önüne alınınca ortalamanın altında bir meblağ idi. Bu yılda ise Sculley Apple tarihinde en ses getiren projelerinden birine imza attı ve PowerBook serisini piyasaya sürdü. Seri Sony ile iş birliğinde üretilmişti ve bir taşınabilir bilgisayar olarak ve taşınabilir bilgisayarda ilk kez kullanılan bazı özelliklerden ötürü rağbet görüp bir yılda bir milyar dolarlık satış yaptı.
İlk Apple Tableti
1990’larda Microsoft ve Apple arasında başlayan rekabetle Apple darbe almaya başladı. O zamanlar hızla yükselmekte ve teknolojiye yenilikler getirmekte olan Microsoft’un karşısında eski işlemcilere bağlı kalmasından ötürü ilerleyememeye başladı. Bu sebeple de bazı müşterilerini rakip firmaya kaptırmasıyla da zorlu bir döneme adım attı. Bundan sonrasında ise taşınabilir bilgisayarlarla yükselen Apple tekrardan bir yükselişe geçebilmek için bu sefer ilk tablet bilgisayar olan MessegaPad 100’ü çıkardı. Bu süreçte ise Apple birden çok kez yönetici değişikliğine gitti. İlk öncelikle Sculley yerine o dönemde Avrupa’da bölge müdürlüğü yapan Michael Spindler geldi. Micheal yöneticilik yaptığı süreçte şirkette görev yapan kesimin yüzde on beşlik kısmını işten çıkardı. Mac OS işletim sitemini ise o zamanlar sektörde ün yapmış şirketlere lisansladı. Genel itibariyle Apple’ı olduğu konumdan yükseltmeyi amaçlayan Micheal Spindler’ın Apple’ı başka bir şirketle birleştirme çabaları ise sonuç vermeyince görevinden alındı ve 1996’da National Semiconductor’da genel müdürlük yapan Gil Amelio geçirildi.
Apple Başarı Hikayesi
Her türlü denemeye rağmen Apple ilerlemekte güçlük çekiyordu. Artık MacOS işletim sistemi de çağın gerisinde kalmıştı. Böyle bir durumda ise yapılması gereken yeni bir işletim sistemi geliştirmekti fakat ekonomik açıdan bu oldukça zordu. Amelio ise ürün geliştirmeye harcanan bütçeleri yüksek bir oranda azaltmıştı. Şirket bir yandan yeni bir işletim sistemi üzerine çalışırken bir yandan da 8. Nesil MacOS üzerinde çalışmaya başlamıştı. Bu yeni sistem içinse bir süre Windows ile anlaşma yapan Apple sonrasında NeXT şirketinde karar kıldı. 1996 yılının sonundaysa NeXT’le yapılan anlaşmalardan sonra Steve Jobs yeniden Apple’da yerini aldı.
Steve Jobs’un Apple’a tekrardan dönmesinden sonra Amelio ve Ellen şirketten ayrıldı ve Steve Jobs, Apple’a geçici genel müdür olarak atandı. Jobs ise tekrardan şirkete girmesiyle birlikte büyük adımlar atmaya başladı. Bunlardan birisi de ilk çevrimiçi Apple Store’un açılmasıydı. Fakat en büyük atak hala gelmemişti, 1998 yılına kadar. 1998 yılında Apple modern, her şeyi içinde bulunduran bir bilgisayar olan iMac’lerin ilk versiyonunu üretti. Bir yıl içerisinde bir milyon adetlik bir satış yaparak hem ilgi topladı hem de Apple’ın piyasada hızlı bir atağa geçmesini sağladı. 1999 yılında ise online kitap okuyabileceğimiz iBook’u da piyasaya süren Apple kendisi içi bir altın çağın kapısını açtı. Bu sürede artık estetiğe de önem veren Apple, estetiği işletim sistemiyle birleştirerek 2001’de, Mac OS X 10.0 Cheetah işletim sistemini piyasaya sürdü.
İlk iPod
Müzik sektöründen de geride kalmayan Apple 2001 yılında ilk iPod’u çıkardı. Bu aygıta bir de yazılım gerekiyordu. Bu noktada ise iTunes isimli müzik parçalarını bilgisayardan aktarabileceğin yazılımı üretti. iTunes’un çevrim içileşmesi ve mağaza haline gelmesi ise 2003’ü buldu. iTunes Store sayesinde Apple kısa sürede milyonlarca şarkı satarak dünyanın en büyük çevrim içi müzik mağazası haline geldi. Böyle büyük bir başarı da iPod’lara reklam oldu ve iPod satışlarını da arttırdı.
iPhone, iPad, Apple Watch, Apple TV
Steve Jobs döneminde estetiğin de ön planda tutulmasıyla Apple tarihinin en başarılı dönemine açılan kapıyı hızla açarak ilerledi. Müzik sektörüne attığı adımla tüketici elektroniğine giriş yapan Apple 2007 yılında en büyük girişimlerinden biri olacak olan iPhone isimli Apple marka telefonları üretmeye başladı. iPhone beraberinde App Store’u da getirdi. Bu süreçten sonra ise Apple iPad isimli tablet bilgisayar sektörüne yeni bir şekil kazandırdı ve bundan sonrasında ise iPhone telefonlarla eş zamanlı kullanılabilecek olan Apple Watch akıllı saatleri ve tüm Apple ürünleriyle kullanılabilecek Apple TV’leri de üreterek ilerlemeye devam etti. Günümüzde hala çıkardıkları ürünlerle büyük ilgi toplamaya ve her gün yeni bir adım atmaya devam etmektedir.
Not: Bu konuyla ilgili olarak Coco Chanel Kimdir? Chanel Markası Nasıl Kurulmuştur? başlıklı yazımızı da inceleyebilirsiniz.