Türkiye’de Terörle Mücadele Tarihi

Türkiye’de terörle mücadele askeri, siyasi, hukuki ve sosyal önlemler alınarak kararlı bir biçimde, geçmişten bugüne sürmektedir.

Türkiye’de Terörizmin Ortaya Çıkışı

Terörizm, Osmanlı İmparatorluğu’ndan bu yana Türkiye tarihinde var olmuştur. 1890’da Tiflis’te (Rusya Transkafkasya) kurulan devrimci bir hareket olan Ermeni Devrimci Federasyonu bu örgütlerden bir tanesidir. Grubun amacı, Ermeni topraklarının kontrolünü teslim etmeye zorlayacak Avrupa müdahalesini getirmeye çalışmaktı. Bu amaç doğrultusunda birçok kişinin ölümüne yol açmıştır. İlerleyen tarihlerde ise sağcı ve solcu hareketleri terörizmin ortaya çıkmasında etkili olmuştur. 1980 ve 90’lara doğru, günümüzde de bilinen terör örgütlerinin kurulmasıyla ve egemenlik amaçlarıyla birlikte terörizm günümüzdeki durumunu almaya başlamıştır.

Türkiye’de Terör Örgütleri Listesi

• Abdullah Azzam Tugayları
• Aden-Abyan İslam Ordusu
• Ansaru
• Arap Yarımadası el-Kaidesi
• Asbat el-Ensar
• Boko Haram
• Cemaat Ensaru’t Tevhid
• Cemaat ul-Furkan
• Ceyş-i Muhammed
• Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi
• Türkistan İslam Partisi
• Ebu Seyyaf
• El-Harameyn Vakfı
• El-İttihad el-İslamiye
• El-Kaide
• El-Murabitun
• El-Nusra Cephesi
• Ensar ed-Din
• Ensaru’l İslam
• Ensar eş-Şeriat (Libya)
• Ensar eş-Şeriat (Tunus)
• Fas İslami Muharip Grubu
• Fetullahçı Terör Örgütü / Paralel Devlet Yapılanması (FETÖ/PDY)
• Mağrip el-Kaidesi
• İslam Cemaati (Güneydoğu Asya)
• Kafkasya Emirliği
• Türkiye Komünist Partisi / Marksist-Leninist
• Mısır İslam Cihadı
• İslami Büyük Doğu Akıncıları Cephesi
• Hakkani ağı
• Hareket’ül Cihad el-İslami
• Hareket’ül Mücahid
• Hizbullah (Türkiye)
• Hilafet Devleti
  İslami Cihat Birliği
• Özbekistan İslami Hareketi
• Irak ve Şam İslam Devleti
• Kürdistan Demokrat Partisi / Kuzey
• PKK
• Leşker-i Tayyibe
• Leşker-i Jhangvi
• Libya İslami Savaş Grubu
• Maoist Komünist Partisi
• Marksist Leninist Komünist Parti
• Kürdistan Devrim Partisi
• Tevhid Selam
• İslami Mirası Canlandırma Cemiyeti
• Taliban
• Tehrik-i-Taliban Pakistan
• Silahlı İslami Grup

Türkiye’de Aktif Terör Örgütleri ve Faaliyetleri

PKK (Kürdistan İşçi Partisi)

PKK, Kasım 1987 tarihinde, Diyarbakır’ın Fis köyünde Abdullah Öcalan tarafından yönlendirilen bir grup Kürt öğrenci tarafından bağımsız bir Kürdistan yaratmaya adanmış bir Marksist örgüt olarak oluşturulmuştur. Grup başlangıçta bağımsız bir Kürt devleti kurulması taleplerini benimsemiş olsa da belirtilen amaçları daha sonra daha fazla Kürt özerkliği çağrılarına yönlendirildi. PKK, kuruluşunda kendisini toplumsal yapısı, üyeleri büyük ölçüde alt sınıflardan geliyordu. Grup, davasının merkezinde bir ilke olarak şiddeti benimsedi. Hükümet işbirlikçileri olarak algılanan Kürtlere ve rakip Kürt örgütlerine karşı güç kullanma isteğini göstererek bir terör örgütü haline gelmiştir.

ASALA (Ermenistan’ın Kurtuluşu İçin Ermeni Gizli Ordusu)

Türkiye’yi 1915-16 Ermeni Soykırımı’ndan suçunu kabul etmeye zorlamak için 1975’te terörist grup kuruldu. Grubun kuruluşunda belirtilen hedefleri, Türk hükümetini soykırımı kabul etmeye, tazminat ödemeye ve bir Ermeni devletinin kurulmasını desteklemeye zorlamaktı. Ermeni Kurtuluş Ermenistan Gizli Ordusu (ASALA), Lübnan İç Savaşı esnasında 1975 yılında, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi’nin de yardımı ile Agop Agopyan tarafından Beyrut’ta kurulmuştur. 20 Ocak 1975 tarihinde Dünya Kiliseler Konseyinin Beyrut bürosuna yaptığı bombalı saldırıyla tanınan Ermeni terör grupları Ermenistan’ın Kurtuluşu İçin Ermeni Gizli Ordusu (ASALA) ve 1975’te Beyrut’ta Taşnaklar’ın kurduğu Ermeni Soykırımı Adalet Komandoları (JCAG), birçok diplomat ve diplomat yakınını şehit etmiştir.

IŞİD / DEAŞ (Irak ve Şam İslam Devleti)

DEAŞ, Irak ve Şam İslam Devleti’nin kısaltılmış adıdır. Yoğun olarak Ortadoğu ülkelerinden olan Suriye ve Irak’ta aktif girişimlerde bulunan bir terör örgütüdür. Ebu Musab ez-Zerkavi tarafından Afganistan’da 1999 yılında, Tevhid ve Cihad Örgütü ismi altında kurulmuştur. Lideri Ebu İbrahim el-Haşimi el-Kureyşi’dir. El-Nusra Cephesi ve kendi örgütünü Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD) adı altında birleştirdiğini Nisan 2013’te duyurmuştur. Etkin oldukları bölgede hiçbir sivil, silahlı örgüt, güvenlik gücü veya ülkeyi muhatap almamışlardır. Hilafet devleti kurmayı kendilerine hedef belirlemişlerdir.

FETÖ (Fetullahçı Terör Örgütü)

FETÖ, 1969 tarihinde Fetullah Gülen tarafından kurulmuştur. FETÖ’nün hedefi, ülkenin tüm alanlarında İslam hükümlerini egemen kılarak en kısa sürede teokratik bir İslam diktatörlüğü yaratmaktır. Bu amaç doğrultusunda ılımlı İslam görüntüsüyle okullarının sayısını artırmak, Fetullah Gülen’in en büyük amacıydı. Gülen Hareketi, Fetullahçılar, Gülen Cemaati veya yalnızca “Cemaat” adlarıyla bilinmektedir. Günümüzde FETÖ, en çok 15 Temmuz Darbe Girişimi ile tanınmaktadır.

Türkiye’de Terörle Mücadele İçin Atılan Adımlar

Türkiye’deki terör örgütlerinin fon toplamak, eğitim kampları kurmak ve medya organları yoluyla propagandalarını yapmalarına karşılık olarak Türkiye de terör örgütlerine karşı önlemler almıştır. Türkiye terörizme sadece daha katı yasalar kabul ederek değil. Aynı zamanda diğer önlemlerin yanı sıra, bir terör kara listesi oluşturarak, terörle mücadele uluslararası iş birliğini geliştirerek, teröristlerin işe alınmasını önlemek için topluluklara bir sosyal yardım programı kullanarak ve şiddet içeren aşırılık yanlısı mesajlara karşı koymak için Türkiye’nin Diyanet İşleri organına güvenerek yanıt vermiştir. Türkiye içerisinde teröristlerin yerleşmesinin önüne geçilmesi için “iade et veya yargıla” ilkesi temel alınarak ülkeler arasında olan dayanışma artırılmıştır.
Türkiye, toplumun terörizm hakkında bilinçlenmesi için birçok platform ve organizasyon düzenlemiştir. Toplum için, terör grupları arasında fark gözetmemesi ve terör örgütlerinin, üyelerinin ve girişimlerin engellenmesinde, takibinde ve yargılanmasında istikrarla hareket edilmesi ilkelerini benimsemiştir. Terörizmi herhangi bir etnik grupla ya da dinle ilişkilendirmenin bütünüyle yanlış olduğu ve teröristlerin amaçlarına hizmet ettiği düşüncesi benimsenmiştir.

Türkiye, Yabancı Terörist Savaşçılardan kaynaklanan tehlike belirtilerinde oluşan farklılıklar sonucunda uluslararası bir seviyede alınan emniyet hazırlıklarının tekrar incelenmesi ve iyileştirilmesine yönelik çalışmalarda aktif olarak yer almaktadır. Buna ek olarak Türkiye, Birleşmiş Milletler düzeneğine ait birçok ofis, ajans ve program terörizme karşı belirli etkinliklerde bulunmak koşuluyla üye devletlerin aktif terörle mücadele kapasitesini oluşturlamarına yardımda bulunmaktadır.

Türkiye, Birleşmiş Milletler düzeni altında uluslararası bir hukuki anlayışın meydana getirilmesinde etkin bir rol oynamaktadır. Bunun sonucu olarak, tüm Birleşmiş Milletler terörle mücadele yollarına taraf olmuştur. BM Güvenlik Konseyi kararlarını kararlılıkla uygulamaya koymaktadır. Küresel Strateji’yi güçlü bir biçimde desteklemektedir.

Türkiye aynı zamanda küresel kara para aklama, terörle mücadele finansmanı kuruluşu olan Mali Eylem Görev Gücü’nün (FATF) bir üyesidir. Türkiye, FATF tavsiyelerine tam olarak uymak için terörün finansmanıyla mücadele konusundaki mevzuatı ve uygulamayı devamlı olarak kontrol etmektedir. Türkiye Mali İstihbarat Birimi (MASAK), ulusal düzeyde kolluk kuvvetleri ve savcılar ile iş birliği ve koordinasyon içinde çalışmaktadır. MASAK bununla birlikte EGMONT Grubu aracılığıyla diğer FIU’larla iş birliği yapmaktadır. FATF’nin çabalarına aktif olarak katkıda bulunmaktadır.

Not: Bu konuyla ilgili olarak Anarşizm Nedir? Kurucusu, Felsefesi ve Tarihi başlıklı yazımızı da inceleyebilirsiniz.