Wimbledon Nedir? Wimbledon Tenis Turnuvası Tarihi

Wimbledon, tenis sporunun en eski turnuvalarından olmakla beraber 1877 senesinden itibaren düzenleyicileri All England Lawn Tennis ve Croquet Club olmuştur. Bu yazımızda Wimbledon nedir? Wimbledon tenis tarihi ve Wimbledon kort ölçüleri nedir? sorularını yanıtladık. Wimbledon Tenis Müzesi turlarından ve gezilmesi gereken yerlerden bahsettik.

Wimbledon Nedir?

Tenis dünyasındaki 4 büyük turnuvadan (Avustralya Açık, Amerika Açık, Fransa Açık, Wimbledon) biri olan Wimbledon, 1877’den beri her yıl haziran, temmuz aylarında Londra, Wimbledon’da gerçekleştirilen bir tenis turnuvasıdır. Tarih boyunca Suzanne Lenglen, Don Budge, Bjorn Borg, Martina Navratilova, Pete Sampras gibi şampiyon isimleri ve katılım gösteren tenisçileriyle öne çıkan Wimbledon, birçok tenisçi için bir turnuvadan fazlasını ifade etmektedir. Wimbledon, 4 büyük tenis turnuvası arasından tek çim zemine sahip olan turnuvadır, ayrıca çim zemin, bir yılda, toprak ve sert kortların oynandığı dönemden daha kısa bir zaman aralığını kapsamaktadır. Diğer turnuvalardan daha az turnuva sayısına sahiptir.

Ayrıca Wimbledon, halihazırda gerçek çimde oynanan ve düzenlenen tek turnuvadır. İlk Wimbledon turnuvası, 1877 yılında bir kroket sahası olan All Englang Croquet and Lawn Tennis Club’da gerçekleştirilmiştir. 1882’den sonra bu kulübün adı All England Tennis and Croquet Club olarak değiştirilmiştir, bunun nedeni Wimbledon’un hızla saygınlık kazanması ve kroketin önüne geçmesi olarak görülebilmektedir. 1884’e kadar Wimbledon sadece tek erkek (Men’s Singles) alanında için yapılırken 1884’ten sonra ilk kadın şampiyon ve çift erkekler oynanmaya başlanmıştır. Bundan sonra 1913 yılında karışık çiftler ve çift kadınlar düzenlenmiştir.

Wimbledon Tarihi

Wimbledon, gerçekleştirilmeye başladığı tarihten beri her zaman çok prestijli ve özel bir turnuva olarak görülmektedir, dolayısıyla bu turnuvada şampiyonluk kazanan isimler de oldukça önem arz etmektedir. Wimbledon tenis turnuvasında William Renshaw, ilk defa 1881-1887 yılları arasında art arda altı şampiyonluk kazanmıştır. Bu şampiyonlukları art arda dört şampiyonluk ile Reginald Doherty, Laurance Doherty 1902-1906 arasındaki beş şampiyonluğuyla, Anthony Wilding dört art arda şampiyonlukla takip etmiştir. Yakın geçmiş ele alındığında ise İsveçli Björn Borg 1976-1980 arasında beş şampiyonluk, toplam üç şampiyonlukla John McEnroe yine üç şampiyonlukla Boris Becker, yedi şampiyonlukla Pete Sampras ve sekiz Wimbledon şampiyonluğu ile Roger Federer öne çıkmaktadır.

Kadın teklerde ise ilk şampiyonluğunu 1887’de olmak üzere beş şampiyonluğu ile Charlotte Dod, Charlotte Cooper üç şampiyonluk, Mrs. G.W. Hillyard dört şampiyonluk Dorothea Chambers dört şampiyonluğu ile Suzanne Lenglen art arda beş, toplamda altı şampiyonluğu ile ve bu isimler kadar şampiyonluk kazanmış birçok tenisçi kendini göstermiştir. Yakın tarihten ise toplamda dokuz şampiyonluğuyla Martina Navratilova, yedi şampiyonlukla Stefanie Graf ve Williams kardeşler öne çıkmışlardır. Bu doğrultuda, Wimbledon’da kazanılan bu önemli galibiyetler, oyuncuların kariyerlerinde belirgin birer noktadır.

Wimbledon Kortları

Wimbledon Turnuvasının her yıl oynandığı The All England Tennis and Croquet Club’da bulunan tenis kortları belirli bir standarda göre ayarlanmaktadır. Bu sırada önemli olan bazı kriterler, çim tohumunun çeşidi ve boyu, zemin sertliği ve toprağın su oranı gibi etmenlerdir. Wimbledon maçlarının oynandığı tenis kortları, bu kortların araba parkları da dahil olmak üzere bütün alanın sahibi The All England Lawn Tennis Ground plc’dir. Tüm bu alanların toplam alanı kırk iki dönümdür ve toplam izleyici kapasitesi kırk iki bin izleyiciye kadar çıkabilmektedir. Bu kulüpte toplam on sekiz turnuva maç kortu, yirmi antrenman kortu ve sekiz Amerikan toprak kortu bulunmaktadır.

Devamlı olarak çalışan on beş görevlinin yanı sıra her yıl turnuva sırasında artan iş yükünü azaltmak amacıyla bu sayı yirmi sekize yükseltilmektedir. Wimbledon turnuvasında kullanılan Merkez Kort ve gösteri kortları dışındaki tüm çim kortlar, mayıs ayından eylül ayına kadar kulüp üyeleri ve LTA (Long Term Agreement- Uzun süreli Anlaşma) sponsorluğuna sahip oyuncular tarafından kullanılabilmektedir. Wimbledon’da bulunan bu kortlar, başka organizasyonlara da ev sahipliği yapmaktadır. Bunun nedeni Wimbledon’ın Britanya adına ulusal bir önem arz etmesidir.

Wimbledon Kort Ölçüleri

Araştırmalara göre çim kortlarda çim boyu, tenis oynanması için ve çimin uzun süre hayatta kalması için 1995 itibariyle standart olarak sekiz milimetre ayarlanmaktadır. 2001’den beri ise kortlarda tamamen İngiliz Çim Tohumu kullanılması kararlaştırılmıştır. Bunun nedeni İngiliz Çiminin daha dayanıklı ve güçlü olup modern oyuna göre ayarlanmak istenmesidir. Her yıl dokuz ton tohum sadece bu kortlarda kullanılmaktadır. Kortun hızı yani topun sekme yüksekliği ve zamanı ise birçok etmene bağlıdır. Toprağın aşınması ve günlük hava durumu değişikliği bile zemin yapısını oldukça fazla etkilemektedir. Havanın soğuk olduğu günler top daha yavaş ve ağır görünürken sıcak havalarda daha hızlı ve hafiftir, bunun nedeni ise çimen değil topraktır.

Tüm çizgiler tekler kortları için 23.77X8. 23, çiftler içinse 23.77X10.97 olmak üzere yanlarda bulunan çizgiler 50 mm, geri çizgi içinse 100 mm genişliğinde çizilmektedir. Turnuva sırasında bu kortlar her gün tekrar çizilmekte topun zemine tepkisi ve zemin sertliği her gün ölçülmektedir. Her kort ise her yıl eylül ayında yenilenmektedir. Turnuva düzenlenmeden önce kortları hazırlamak için on beş ay gerekmektedir. Bu süreç nisan ayında tohum ekimi ile başlar. Çim 15 mm’ye ulaştığında bu uzunlukta tutulur ve her hafta üç kere kesilir. Turnuva zamanı geldiğinde ise bu uzunluk 8 mm’ye indirilip her gün kesilmeye ve sulanmaya başlanır. Yazın çimler yine haftada üç gün kesilip sulanarak toprağın ve çimlerin güçlendirilmesi sağlanır. Tüm bu prosedürlere bakıldığında, Wimbledon’ın tenis dünyası için önemi ve prestiji anlaşılabilmektedir. Her yıl kortların bu nebze korunması ve bakım yapılması, tenisçilerin ve izleyenlerin en adil ve zevkli turnuvayı geçirmeleri için yapılmaktadır.

Wimbledon Kort ve Top Özellikleri

Kortta bulunan toprak, oyun oynamaya en elverişli ve en az hasar alabilecek yani kuru ve sert biçimde tutulmalıdır. Bunun sağlanması için çim ve altındaki toprak sarılarak kuru kalması sağlanılmaktadır. Bu standardı tutturmak için ise sık sık kontroller yapılmaktadır. Top açısından ise 1995’ten bu yana herhangi büyük bir değişikliğe gidilmemiştir. Kullanılan çimin yanı sıra kortun sınırlarını belirlemek için kullanılan “işaretleyici” de özeldir. Bunun için boya değil tekerlekli bir işaretleyici tarafından titanyum dioksit içeren beyaz bir madde kullanılır.

Wimbledon Giyim Tarzı

Giyim tarzından bahsetmek gerekirse, Wimbledon turnuvasında diğer turnuvalardan farklı olarak belirli bir kıyafet kodu uygulanmaktadır. Müzede de görülebileceği üzere, 1877’den bugüne uygulanan bu kıyafet koduna göre Wimbledon turnuvasına katılan tüm oyuncular beyaz giyme zorunluluğundadır. Bu kıyafet kodunun müzede görülebileceği gibi müzede bulunan bazı interaktif görüntüler sayesinde ve yeni VR gözlüklerle bu müzeyi gezen tüm ziyaretçiler bu müzeden keyif duymakta ve bilgi alabilmektedir. Müze koleksiyonunda bulunan kıyafetler ve raketler dışında toplar, oyuncaklar, İngiliz çay demlikleri ve tablolar bulunmaktadır. Çay demliklerini ve tabloların bu müzede bulunmasının başlıca nedeni, bu turnuvanın İngiltere’de gerçekleşmesi ve İngiliz kültürünün bir göstergesi olmasıdır.

Wimbledon Tenis Müzesi

Wimbledon’ın bu kadar derin ve köklü bir tarihi olduğu birçok kişi tarafından önemsenmemekte ve bilinmemektedir fakat tenis turnuvaları arasında en tarihi olan turnuvanın her zaman için Wimbledon olduğu bilinmektedir. Bu tarihin en büyük göstergesi ve temsilcisi ise içinde bulundurduğu sayısız özel mekanları ve ziyaretçilerde bıraktığı ve hatırlattığı büyülü anılarıyla şüphesiz Wimbledon Tenis Müzesidir. Wimbledon (Lawn) Tenis Müzesi, 1970’den beri Wimbledon kortların bulunduğu Wimbledon The All England Tennis and Croquet Club’da bulunmaktadır. Bu demek oluyor ki bu gezi sırasında kortlar, ödüller, Viktorya döneminde giyilen kıyafetler, birçok yıldız ismin yer aldığı tablo görülebilir ve Wimbledon’ın tarihi yakından takip edilebilir.

1887’den günümüze kadar gelmiş geçmiş tüm isimlerin birçok fotoğraf, kupa ve şampiyonluklarına ulaşılabilmektedir. Geçmişten bugüne şampiyon tenisçileri tarafından bağışlanan tenis kıyafetleri ve ekipmanları sayesinde aynı zamanda teniste giyimin, raket boyutlarının da ne kadar değiştiği gözlenebilmektedir. Tenis ilk oynanmaya başlandığında, oynanma tarzı bugünkü tarzıyla karşılaştırıldığında oldukça farklıdır. Önceden, neredeyse bütün oyuncular servis vole (servis atıp hızla vole almak için öne koşmak) tarzını benimsemişken tenis raketleri bu tarza uygun olarak uzun saplı ve daha küçük başlıdır. Günümüzde ise servis voleyi önceden olduğu kadar kullanan oyuncular olmadığı ve tenis de yıllar geçtikçe geliştiği için tenis raketlerinin şekli de bununla paralel olarak değişmiştir.

Müze Turları

Müze turlarından bazıları Merkez Kort, ana basın röportaj odası, BBC stüdyosu, medya merkezi, oyuncu giriş kapısı gibi önemli yerleri kapsamaktadır. Her bir yerin tenis izleyenleri için üst düzey bir önem taşımasıyla birlikte birçok eski oyuncu buraları gezdiğinde duygulanmaktadır. On beş dakika süren Merkez Kort gezisinde tur rehberi; kort, kullanılan çim, bakımı ve özellikleri hakkında uzun uzun bilgiler verir. Merkez Kort tüm güzelliğiyle ziyaretçilere sunulur. Yayın stüdyoları gezildikten sonra ikonik bir niteliği olan teras gezdirilir sonrasında oyuncu giriş kapısı ve bazı özel diğer noktalar gösterilmektedir. St. Mary kilisesi ise bu alanda bulunan önemli bir yer olarak görülebilmektedir. VR teknolojisiyle daha birçok özel yere ve ana ulaşılabilmektedir. Tüm kortun ve turnuvanın tarihsel bilgisi verilip sonrasında çim hakkında bilimsel bilgiler verilir. Daha sonra maç hakeminin koltuğuna oturtulup burada bazı önemli maçlardan kesitler gösterilmektedir. Tüm bunlar eski yarı finalist Tim Henman tarafından seslendirilmektedir.

Müze Kortları

Merkez Kortun yanında kulüpte bulunan diğer en büyük ve ihtişamlı kort bir numaralı korttur ve bu kort da müzenin sergilenen kortları arasında yer almaktadır. Bir numaralı kort en başta amaç olarak İngiltere’nin en büyük ve ihtişamlı sert merkez kortu olma yolundayken sonrasında bunun yerine Wimbledon Merkez Kortun bir yardımcısı görevini almıştır. Yapıldığından beri şahit olduğu birçok olay nedeniyle dünya üzerindeki en önemli kortlardan biri olmuştur. Bir yan kort olup Merkez Kort’un gölgesinde kalsa da üstü kapanabilen bir kort olduğu için yıllar boyunca dünya üzerindeki diğer kortlarla karşılaştırıldığında en iyilerindendir. Bu yüzden Wimbledon Tenis Müzesi, Bir Numaralı kortun gelişimi ve değişimini kapsayan bir tur düzenlemeyi uygun görmüştür.

Wimbledon Kütüphanesi

Wimbledon Tenis Müzesinde bir diğer önemli ve görülmesi gereken yer ise Kenneth Ritchie Wimbledon Kütüphanesi’dir. Bu kütüphaneye ismini veren Lord Ritchie, Londra borsasının başkanlığını yapmış ve kulüp komitesine de üye olmuş bir isimdir. Bu kütüphane 1976 yılında Alan Little tarafından açılmış ve kütüphaneciliği yapılmıştır. Kütüphane toplamda doksan ülke ve 15.000 kitaptan fazla koleksiyonuyla öne çıkmaktadır. Kütüphanede tenis kitapları, yıllıklar, süreli bazı kaynaklar, eski gazeteler bulunmaktadır. Lord Ritchie kütüphanesi müze binasında normalde pazartesiden cumaya kadar açık olarak bulunmakta ve ek olarak randevu üzerine istenildiği zaman araştırmacı tenis severlere açılmaktadır. Fakat Wimbledon turnuvalarının gerçekleştirildiği sırada herhangi bir ziyaret kabul edilmemektedir.

Aynı zamanda Lord Ritchie kütüphanesi, İngiliz kütüphanesiyle yaptığı iş birliği sayesinde İngiliz internet arşivi için birçok tenis internet sitesi toplamıştır. Wimbledon’ın bu kadar derin ve köklü bir tarihi olduğu birçok kişi tarafından önemsenmemekte ve bilinmemektedir. Fakat tenis turnuvaları arasında en tarihi olan turnuvanın her zaman için Wimbledon olduğu bilinmektedir. Bu tarihin en büyük göstergesi ise içinde bulundurduğu sayısız özel mekanları ve ziyaretçilerde bıraktığı büyülü anılarıyla Wimbledon Tenis Müzesidir.