Türk Tarih Kongresi Nedir? Türk Tarih Kongresi Ne Zaman?

Türk Tarih Kongresi, Türk tarihi ile ilgili yapılması gereken çalışmalar için tarih alanında uzmanları ve bilim insanlarını bir araya getirmiştir.

Türk Tarih Kongresi Nedir?

Mustafa Kemal Atatürk’ün öncülüğünde, 2-11 temmuz 1932 tarihleri arasında ilki gerçekleştirilen, birçok tarih ile ilgili öğretim üyeleri ve öğretmenlerin katıldığı Türk tarihi hakkında bilinmeyenlerin veya yanlış bilinenlerin konuşulup tartışıldığı bir kurultaydır. 2. Türk Tarih Kongresi’nden itibaren bu kongrelere yabancı bilim insanları da katılmaya başlamıştır. Atatürk’ün, Türk tarihinde unutulmuş kültür ve uygarlığını araştırmak için başlattığı bu bilim toplantısı geleneği, adından da belli olduğu gibi Türk tarihi ve Türklerin tarihle ilgili araştırma ve sonuçlarını sunacaktı.

Türk Tarih Kongresinin Önemi Nedir?

Avrupalıların, Türkleri sarı ırka bağlamak, yıkıcı ve medeni yetenekten yoksun olarak, medeni eser yaratamamak gibi bilimsel kalıplar ileri sürerek Türklerin tarihini çarpıtmaya çalışmasına Mustafa Kemal Atatürk öylece göz yumamamış, Türk vatanının tamamen Türklere ait olduğunu savunmuştur. Tarihin bunu ortaya koyacak en büyük delil ve destekçi olduğuna inanmıştır. bu yüzden kütüphaneleri Türk tarihi ile ilgili kitaplar bakımından zenginleştirip kitapları incelemeye memurlar bulunmasına öncülük etmiştir.

Bu süreçte kitaplar tercüme edilmiş, bilgiler toplanıp Atatürk’e sunulmuş ve 1930’da Türk Tarihinin Ana Hatları adlı eser bastırılmıştır. Bundan bir sene sonra bu başlanılmış Türk Tarihi üzerine olan çalışmaların devamlılığı için Türk Tarih Heyeti kurulmuştur. Şu anda Türk Tarih Kurumu tarafından yapılan çalışmaların sonucunda Türk tarih profesörlerini ve öğretmelerini bir araya getiren Birinci Türk Tarih Kongresi gerçekleştirildi. Aynı zamanda yeni bir tarih görüşü olan Türk Tarih Tezi bu kongrede bilimsel bakımdan tartışıldı.

Uğrunda bir çok emek harcanarak oluşturulmuş daha sonrasında da devamlılığını sürdürebilmiş bu Türk Tarih Kongresi önemi ile ilgili şunları söylemek mümkündür. Bu kongreyle Türk Tarihi’nin hem doğru bilinmesi hem de korunması açısından dikkate değerdir. Bunların yanı sıra çok sayıda bilim insanı ilgilendikleri alandaki bilgi birikimlerini ortaya koyup vardığı sonuçları dünyanın dört bir yanından gelen meslektaşlarıyla paylaşma ve tartışma imkanı bulmaktadırlar.

Türk Tarih Kongresi Neden Düzenlendi?

Türk topraklarında üstünlüğünü kurmak isteyen yabancı devletler, özellikle de Batı kesim, Türk toplumunu daha küçük gösterip güçsüz kılabilmek için Türk tarihini bazı yönlerden çarptırmaya çalışmışlardır. Türklerin Anadolu’ya girip burada egemenliğini sürdürmeye başladıklarından beri Batı dünyasının hedefinde sadece devlet değil bütün Türk varlığı yer almıştır. Gerçek olmayan tarihsel bakış açıları ortaya atıp Türk milletini ve vatanını hedef almışlardır. Bu iddialar arasında Türklerin sarı ırktan olduklarını öne sürmüş, dolayısıyla Avrupalılara göre ikinci sınıf insan sayılmaları gerektiğine inanmışlardır. Ayrıca Türklerin medeniyet düşmanı oldukları, Türklerin medenî kabiliyetten mahrum olduklarını söylemişlerdir. Türklerin yaşadıkları toprakların kendilerine ait olmadığı da başka bir iddialarıdır.

Bu şekilde Türk tarihine zarar vermeye çalışan davranışlara karşılık Mustafa Kemal Atatürk, Türk tarihi hakkında bilinmeyenlerin veya yanlış bilinenlerin konuşulup tartışıldığı bir kurultay oluşturmuştur. 4 senede bir düzenlenen kongreler sayesinde hem Türk tarihi hakkında bilinen yanlışlıklar düzeltilecek hem de bilginin güncel kalması sağlanacak ve böylece Türk tarihi doğru bir şekilde geleceğe aktarılacaktır.

Türk Tarih Kongresi Ne Zaman ve Nerede Toplanmıştır?

1. Kongre, 02-11 Temmuz 1932, Ankara
2. Kongre, 20-25 Eylül 1937, İstanbul
3. Kongre, 15-20 Kasım 1943, Ankara
4. Kongre, 10-14 Kasım 1948, Ankara
5. Kongre, 12-17 Nisan 1956, Ankara
6. Kongre, 20-26 Ekim 1961, Ankara
7. Kongre, 25-29 Eylül 1970, Ankara
8. Kongre, 11-15 Ekim 1976, Ankara
9. Kongre, 21-25 Eylül 1981, Ankara
10. Kongre, 22-26 Eylül 1986, Ankara
11. Kongre, 05-09 Eylül 1990, Ankara
12. Kongre, 12-16 Eylül 1994, Ankara
13. Kongre, 04-08 Eylül 1999, Ankara
14. Kongre, 09-13 Eylül 2002, Ankara
15. Kongre, 11-15 Eylül 2006, Ankara
16. Kongre, 20-24 Eylül 2010, Ankara
17. Kongre, 15-17 Eylül 2014, Ankara
18. Kongre, 01-05 Ekim 2018, Ankara
19. Kongre, Eylül veya Ekim 2022, Ankara

Türk Tarih Kongresi Bildirileri

Türk Tarih Kongreleri Bildirileri tamamı pdf olarak yakında bu bölümde yer alacaktır. Birinci Türk Tarih Kongresi Bildirileri başlıkları ve bildiriyi sunanlar aşağıda yer almaktadır.

Birinci Türk Tarih Kongresi Bildirileri

Hasan Cemil Bey: Ege Medeniyeti’nin Menşeisine Umumi Bir Bakış

Müderriszade Fazıl Nazmi Bey: Liselerle Ortamektepler İçin Telif Edilen Tarih Kitabında Nazarı Tenkidimi Celbeden Noktalar

Samih Rifat Bey: Müderris Fazıl Nazmi Bey’in Mütalaaları Hakkındaki Cevaplarım

Yusuf Ziya Bey: Mısır Din ve İlahlarının Türklükle Alakası

Ağaoğlu Ahmet Beyefendi: İptidai Türk Aile Hukuku ile İptidai Hindo-Avrupai Aile Hukuku Arasında Mukayese

Şevket Aziz Bey: Türklerin Antropolojisi

Şemsettin Bey: İslam Medeniyetinde Türklerin Mevkii

Köprülüzade Fuat Bey: Türk Edebiyatına Umumi Bir Bakış

İzmirli İsmail Hakkı: Şemsettin Bey’ in Konferansı Hakkında

Halil Nimetullah Bey: Ferdi Varlık, İçtimai Varlık

Sadri Maksudi Bey: Tarihin Amilleri

Mösyö Zayti Frenç: Hint Akraba Kavimleri Arasında

Zeki Velidi Bey: Tenkitler

Reşit Galip Bey: Çeşitli Bahisler

Sadri Maksudi: Zeki Velidi Bey’in Tenkitleri: Kuraklık Bahsi – Eski Türk Şehirlerinin Mahalleri Meselesi

Muallim Afet Hanım: Orta Kurun Tarihine Umumi Bir Bakış

Avram Galanti: Akvam-ı Kadime-i Şarkiye Hakkında Bazı Mülahazalar

Samih Rifat Bey: Kablettarih Medeniyetin Menşei Hakkında

Yusuf Hikmet Bey: Şarkta İnhitat Sebepleri

Halil Etem Bey: Müzeler

Orhan Sadettin Bey: Tarih Kitapları Hakkında Felsefi Noktainazardan Bazı Mütalaalar

Akçuraoğlu Yusuf Beyefendi: Tarih Yazmak ve Tarih Okutmak Usullerine Dair

Mehmet Ali Ayni Bey: Eski Tarih Kitapları

Yusuf Şerif Bey: Tarih Serisine Ait Mütalaam

Akçuraoğlu Yusuf: Mehmet Ali Beyefendi ve Şerif Beyefendinin Mütalaalarına Cevap

Türk Tarihinin Ana Hatları Kitabı

Türk Tarihinin Ana Hatları adlı kitap Atatürk’ün önderliğinde 1930 yılında basılan kitaptır. Atatürk’ün çabalarının sonucunda Türk tarihi hakkında bilinen hataları düzeltmek ve yazılı bir kaynak aracılığıyla geleceğe aktarılması amaçlanmıştır. Batı tarafından çarpıtılmaya çalışılan Türk tarihinin araştırılıp düzgün kaynaklarda toplanmasını istemişlerdir. 1931-1941 yıllarında ise bu kitap liselerde okutulmuştur. Kitabın içeriği genel olarak üç temel kısımdan oluştuğunu varsayarsak bir kısmında Antik Dönem tarihi, ikinci bölümde Türklerin ana yurdunun Orta Asya olduğunu belirten içerikler ve Çin, Hindistan, Mısır, İtalya, Ege Havzası, İran ve de Anadolu’da Antik Çağ tarihi ile Türklerin bu bölgelerdeki etkilerini konu almıştır.

Atatürk’ün böyle bir eser ortaya çıkarmasının sebebi ise Batılı devletlerin Türklerin sarı ırktan oldukları, dolayısıyla Avrupalılara göre ikinci sınıf insan sayılmaları gerektiği, Türklerin medeni kabiliyetten mahrum oldukları, dolayısıyla medeniyet düşmanı oldukları, Türklerin yaşadıkları toprakların kendilerine ait olmadığı iddialarıdır. Atatürk bu iftiraların gazabından kaçmak için Türk tarihi hakkında bir çok yaralı çalışma yapmıştır.

Türk Tarihinin Ana Hatları (Pdf İndir)

Türk Tarih Kongresi sonunda 1930’da Devlet Matbaası tarafından basılan Türk Tarihinin Ana Hatları kitabını pdf olarak bilgisayarınıza indirmek isterseniz aşağıdaki görsele tıklayabilirsiniz.

Not: Bu konuyla ilgili Türk Tarih Kurumu Nedir? Ne Zaman Kuruldu? başlıklı yazımızı da inceleyebilirsiniz.