Dünya Tarihi

Toprak Askerler (Terakota Ordusu) Nedir? Tarihi ve Özellikleri

Çin İmparatoru Qin Shi Huang’ın mezarında yer alan ve yaklaşık 8.000 adet kilden yapılmış heykel içeren Terakota Ordusu nasıl yapılmıştır? Çin İmparatoru Qin Shi Huang’ın mezarında bulunan ve Toprak Askerler olarak da bilinen Terakota Ordusu kalıp kullanılarak değil, imparatorun gerçek ordusunda yer alan askerlerin bire bir kopyası olacak şekilde inşa edilmiştir. Terakota Ordusu’ndaki heykellerin hazırlanma yöntemini bu yazımızda inceledik.

Terakota Ordusu (Toprak Askerler) Nerede ve Nasıl bulunmuştur?

Takvimler 29 Mart 1974’i gösterdiğinde Çin’in Shaanxi eyaletinin başkenti olan Xian (Şian) şehrine iki saatlik mesafede bulunan Lintong bölgesinde bir kuyu açma çalışması yapan çiftçiler tarafından İmparator Qin Shi Huang’ın mezarında tamamen tesadüfi bir şekilde bulunmuştur. Aslında Terakota Ordusu, daha önce 1920 yılında birkaç köylü tarafından bulunmuştur. Ancak köylüler kilden yapılmış askerleri görünce korktukları için heykelleri geri gömmüşlerdir. Terakota Ordusu’nun yapılması için Xian’a oldukça yakın bir bölgenin seçilme nedeni ise İmparator Qin Shi Huang’ın Uzakdoğu Feng Shui felsefesine göre Xian’da yer alan Li Şian isimli dağın kendisi için en uygun mekân olarak görüyordu. Terakota Ordusu’nun bir diğer adı Toprak Askerler’dir.

Qin Shi Huang Kimdir?

Qin Shi Huang, tarihte “İlklerin İmparatoru” olarak anılmaktadır. Çin’deki diğer bütün beylikleri yenip “Savaşan Devletler” dönemine son vermiştir. Daha sonra, ‘Qin Hanedanı’ adını verdiği kendi imparatorluğunu kurmuştur. Kendisi, bulunduğu bölgedeki birtakım etnik Çin milletlerini bir araya toplayarak, tek devlet haline getirmiştir. Tüm vatandaşlar için geçerli olacak yasalar, ortak tek bir yazı dili, ortak para birimi ve ortak ölçü birimlerinin kullanılması uygulamasını başlatan hükümdar olmuştur. Şehirleri birçok kanal ve yol ile çevrelemiştir. Aynı zamanda, Qin Shi Huang, Çin Seddi’nin de temelini atmıştır.

Ayrıca, İmparator Qin Shi Huang, ölmekten oldukça korkan bir insandı, çünkü yaşamı boyunca kendisine birçok kez suikast girişiminde bulunulmuş. Hayatta olduğu sürece ölümle sürekli karşı karşıya gelmek ve ölüm riski ile yaşamak imparatorun ölümden oldukça korkmasına sebebiyet vermiştir. Bu nedenle İmparator Qin Shi Huang sonsuza kadar yaşamak istiyordu. Ölümsüzlüğü elde etmek için ‘Ab-ı Hayat’ yani ‘Ölümsüzlük İksirini’ bulma arayışı içerisindeydi. Qin Shi Huang, bu iksiri elde etmek için sık sık ülke dışına elçiler göndermekteydi. Daha sonra, İmparator Qin Shi Huang, bu elçilerden bir inanışa göre geçmişte yaşamış bazı kralların ve bilgelerin sinabar yani cıva sülfür içerek binlerce yıl yaşadığını öğrenir. Bu yüzden, içtiği içeceklere cıva eklerdi. İmparator, ülkenin doğusuna düzenlediği bir seferde, simyacıların kendisine verdiği cıvadan gereğinden fazla içtiği için yaklaşık 50 yaşında vefat etmiştir. Kısacası, İmparator Qin Shi Huang, sonsuza dek yaşamayı hedeflerken çok erken yaşta hayata veda etmiştir.

Qin Shi Huang Tarafından Terakota Ordusu (Toprak Askerler) Neden Yaptırılmıştır?

Qin Shi Huang’ın bu ihtişamlı Toprak Askerler’i yaptırmasının birden fazla nedeni vardı. Terakota Ordusu’nun inşaatının nedeni İmparator Qin Shi Huang’ın ölümü ile bir bağlantısı bulunduğu düşünülür. Eski Türk geleneklerine göre bir asker veya hükümdar öldüğünde atı, savaş malzemeleri ve birtakım kişisel eşyaları ile birlikte gömülürdü. Eski Çin geleneklerinde de buna benzer bir tutum vardı, fakat Çin halkı bu geleneği biraz daha abartılı bir biçimde yaşatıyordu. Hükümdar öldüğünde, hükümdarın mezarına beraber gömülmek üzere sadece atını öldürmekle kalmayıp aynı zamanda eşlerini, hizmetkarlarını ve askerlerini de öldürürlermiş. Fakat, Çin İmparatoru Qin Shi Huang, sadece bir geleneği yerine getirebilmek için kendisinin ölümünden sonra bu kadar fazla insanın ya da hayvanın beraberinde öldürülmesini pek tasvip etmemiştir.

Bu nedenle, kendisinin ölümden sonraki yaşantısında yanında bulunmaları için pişirilmiş kil ve bronz metalleri kullanarak askerlerinin, hizmetkarlarının ve savaş malzemelerinin (silah, at arabası vb.) birebir kopyası olacak şekilde heykellerinin yapılmasını istemiştir. En başta, sadece geleneklerin yerine getirilmesi için binlerce insanın öldürülmesini engellemek için Terakota Ordusu’nu yaptıran İmparator Qin Shi Huang, bu dev mezarın ve yeraltı ordusunun inşası bittikten sonra mezarının içindeki gizemlerin öğrenilmemesi ve gerçeklerinin bire bir kopyası olan heykellerin yapım sırlarının başka heykeltıraşlar tarafından çalınmasını engellemek için mezarın inşaatında görev alan bütün işçileri yaktırarak ya da kendisine ölünce eşlik etmek üzere mezarına gömdürdüğü biliniyor.

Başka bir söylentiye göre mezarın yapımında görev alan işçiler İmparator Qin Shi Huang öldüğünde ona mezarında eşlik etmek istediklerinden gönüllü bir şekildedir. İmparator Qin Shi Huang’ın bu Toprak Askerler’i yaptırmasının bir diğer nedeni ise diğer dünyada kendisini olası dış saldırılara karşı korumaları için bir orduya ihtiyaç duymasıdır. Yani, imparator bu ordunun öldükten sonra kendisi koruyacağına inanıyordu.

Terakota Ordusu (Toprak Askerler) Özellikleri

İmparator Qin Shi Huang’ın devasa mezarının ölçüleri ise şöyledir. Güney-kuzey doğrultusunda yaklaşık 350 metre uzunluğunda. Doğu-batı doğrultusunda ise yaklaşık 345 metre enindedir. Topraktan yapılmış piramit biçiminde 76 metre yüksekliğindedir. İmparator Qin Shi Huang’ın mezarı ise yerin 36 metre aşağısında bulunmaktadır. İmparator Qin Shi Huang’ın mezarı yaklaşık 56 kilometre karelik alanıyla şu ana kadar bulunan mezarlar arasında dünyadaki en büyük mezar olarak kabul görmektedir. İmparator Qin Shi Huang’ın mezarında, çiftçiler tarafından açılan dört kuyuda toplam yaklaşık 8.000 asker, 520 adet at ile beraber 130 savaş arabası, 150 tane de atlı askerlerin (süvari) kullandığı atların heykelleri yer aldığı tahmin ediliyor.

Toprak Askerler Özellikleri
Terakota Ordusu Özellikleri

Terakota Ordusu (Toprak Askerler) Nasıl İnşa Edilmiştir?

Bu devasa mezarın bulunması ile inşa edilmesi arasında 2000 yıllık oldukça uzun bir süre bulunduğundan kilden yapılmış heykeller bozulmaya uğramıştır. Kırılganlıkları artmıştır. Aynı zamanda heykellerin birbirine çok yakın bulunması sebebiyle uzmanlar belirli bir süre kazı alanında herhangi bir çalışma yürütememiştir. Fakat, tuhaf bir şekilde 2000 yıldır yerin altında bulunan bu devasa mezar ile ilgili, mezar açığa çıkarılana dek tarihi kaynaklarda hiçbir bilgiye veya daha önce rastlanılmamış. Bu kadar ihtişamlı ve eski Çin hakkında birçok bilgiye ulaşılabilecek arkeolojik bir alandan daha önce bilinen hiçbir tarihçinin bahsetmemiş olması hala günümüz tarihçileri tarafından şaşırtıcı bulunmaktadır. Hem kazı alanının detaylı araştırma yapılmasına müsait olmaması hem de tarihi kaynaklardan veri elde edilememesi gibi sorunlar nedeniyle en başta Terakota Ordusu ile ilgili araştırmacılar birçok yanlış kanıya varmıştı.

Bu hatalı düşüncelerden birisi de İmparator Qin Shi Huang’ın mezarında yaklaşık 8.000 askerin bulunması nedeniyle araştırmacılar ilk görüşte bu kadar fazla sayıda heykelin elde tek tek yapılamayacağını düşünmüşlerdir. Bu heykellerin dönemin teknolojik yeterliliğini aşacak bir şekilde fabrikasyon usulü bir yöntemle, kalıp kullanılarak yapıldığı öngörülmüştür. Ancak, daha sonra yapılan araştırmalara ve tarihi kaynaklardan elde edilen verilere göre imkânsız gibi görünse de bu heykeller kalıp kullanılarak değil neredeyse her biri farklı bir insan tarafından yapılmıştır.

Heykeller Fabrikasyon Usulü Mü üretildi?

Arkeologların inceleme yapmada zorlanması nedeniyle yapılan yanlışın düzeltilmesinde en büyük rol oynayan çalışma, 3 boyut teknolojisinin kullanılması olmuştur. Terakota Ordusu’nun bulunduğu müzeden bir ekip ve Londra Üniversitesi (UCL) tarafından 3 boyut teknolojisi ve farklı bir algoritma kullanılarak kilden yapılmış kırılgan heykellere zarar vermeden heykellere yaklaşarak dijital bir ortamda kopyaları üretilmiştir. Bütün incelemeler bundan sonra sadece dijital ortamda yapılmıştır. Yapılan incelemelere göre bu heykellerin kalıp kullanılarak yapılmadığının birçok kanıtı bulunmaktadır.

Bunlardan ilki askerlerin heykellerinin boylarının 183 ve 195 santimetre arasında değişmesidir. Daha sonra, heykellerin her birinin birbirinden farklı mimiklere ve yüz ifadesine sahip olduğu anlaşılmıştır. Londra Üniversitesi’nde arkeoloji profesörü olarak görev yapan Andrew Bevan, nasıl parmak izi insandan insana farklılık gösteriyorsa kulakların da neredeyse parmak izi kadar insandan insana değişiklik gösterebileceğini belirtmiştir. Bu nedenle, heykellerin kulakları da incelenmiş ve her bir heykelin kulağının farklı olduğu kanısına varılmıştır. Hatta, araştırmacılar kulaklardaki farklılığın mezardaki insan nüfusu ile aynı sayıda olduğunu da belirtmiştir. Kısacası, heykellerin her biri farklı birer insan.

Gizemli Ordu

Ayrıca, mezarda 8.000’den fazla heykel bulunduğu için o dönemde heykellerin yapılması için 8.000 farklı modelin kullanılmasının imkânsız olacağından heykellerin İmparator Qin Shi Huang’ın ordusundaki askerlerin bire bir kopyası olduğu öngörülüyor. Bölgede çalışma yapan Arkeolog Marcos Martinón-Torres’in bu konu hakkında dedikleri ise bu görüşü kanıtlar niteliktedir. “İlk örneklemimize bakınca, terra-cotta ordusu gerçek savaşçıların portreleri gibi görünüyor”. Aynı zamanda, heykellerin her birinin farklı bir etnik grubu yansıtan özellikler taşıdığı da tespit edilmiş. Bilindiği üzere, İmparator Qin Shi Huang, yaşadığı dönemde Çin’deki farklı etnik grupları tek devlet çatısı altında toplamıştır. Bu unsur da Terakota Ordusu’nun İmparator Qin Shi Huang’ın gerçek ordusunu yansıttığının bir diğer kanıtıdır.

Ayrıca, Terakota Ordusu’ndaki askerler rastgele bir biçimde yerleştirilmemiş, askerler farklı rütbe ve sınıfları göz önünde bulundurularak sıraya konmuştur. Aynı zamanda, askerler her an savaşmaya hazır bir biçimde İmparator Qin Shi Huang’ın mozolesinin yaklaşık 1,5 kilometre doğusuna olası doğudan gelebilecek saldırılara yönelik yerleştirilmiştir. İmparator Qin Shi Huang, bu ordunun diğer dünyada kendisini koruma vazifesini o kadar ciddiye almış ki ordu aynı zamanda destek birimlerinden de oluşuyor. Bölgede yapılan kazılar sonucu açılan bir diğer çukurda ise İmparator in Shi Huang’ın mezarı merasim boyunca ona eşlik eden insanların heykellerinin aynı sırada yerleştirilmiş bir hali bulunmuştur.

Yeraltı Ordusu

İlk başta tarihçilerin heykellerin yapılma yöntemi ile ilgili yanlış fikre kapılmalarının bir diğeri nedeni ise hiçbir tarihi kaynakta bu devasa mezar ile ilgili bir veri bulunmamaktaydı. Neyse ki, bölgede yapılan uzun araştırmalar sonucu M.Ö. Xian şehrinde yaşamış Tarihçi Si Maqian’ın verilerine ulaşılmış ve birçok değerli bilgi gün ışığına çıkmıştır. Karbon-14 yöntemiyle heykellerin M.Ö. 210 tarihinde yapıldığı ortaya çıkmıştır. Si Maqian da heykellerin yapımı bittikten yaklaşık 100 yıl sonra yaşamış bir tarihçidir. Bu nedenle tarihçinin araştırmalarının doğruluğuna güvenilebilir. Tarihçi Si Maqian’ın verilerine göre İmparator Qin Shi Huang’ın mezarının inşasına M.Ö. 246 yılında, yani imparator daha hayattayken başlanmıştır. Bu devasa mezarın yapımı 30 yıldan fazla sürmüş ve inşaatta yaklaşık 700.000 kadar işçi çalıştırılmıştır. Bu kadar fazla işçinin bu kadar uzun süre çalışması da heykeller yapılırken kalıp kullanıldığı tezinin yanlış olduğunu kanıtlar niteliktedir. Çünkü, aksi takdirde heykellerin yapımı için çok daha az işçiye ve vakte gerek duyulacaktı.

Ayrıca, arkeologlar tarafından yapılan araştırmalarda İmparator Qin Shi Huang’ın mezarı yakınında cıva miktarı oldukça fazla çıkmıştır. Bu durumun nedeni araştırmacılar tarafından bir türlü bulunamamıştı. Neyse ki bu durumda Tarihçi Si Maqian’ın verileri doğrultusunda açığa kavuşmuştur. Tarihçi Si Maqian’ın bahsettiğine göre İmparator Qin Shi Huang ölümsüzlüğü araması ile ünlü bir hükümdar olduğundan mezarının çok yakınında cıva akan dereler bulunuyordu.

Günümüzde Terakota Ordusu (Toprak Askerler)

İmparator Qin Shi Huang’ın mezarı ve Terakota Ordusu UNESCO tarafından 1987 yılında Dünya Kültür Mirasları Listesine alınmıştır. Günümüzde Terakota Ordusu ve İmparator Qin Shi Huang’ın mezarı turistler için ziyarete açıktır. Ancak bazı bölümlerinde kazı çalışmaları halen devam etmektedir. Nekropoldeki kazı çalışmalarının 2020 yılına kadar tamamlanması planlanıyor. Terakota Ordusu, onu ziyaret eden turistleri Çin’in eski gelenek ve görenekleri hakkında birinci elden bilgilendirmeye ve aydınlatmaya halen devam etmektedir. Aynı zamanda, heykeller üzerindeki birbirinden eşsiz işlemeler dönemin Çin sanatı ile ilgili gören herkesi bilgilendiriyor. Ayrıca, Toprak Askerler’in İmparator Qin Shi Huang’ın yıllarca beraber savaştığı ordunun aynısı olması ziyaretçileri Qin Hanedanlığının dolayısıyla Çin Hanedanlığının da savaş silahları ve yöntemleri aynı zamanda yaşam biçimleri hakkında bilgilendirmektedir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu Konuyla İlgili Yazılar

Başa dön tuşu

Metin kopyalamanın açılabilmesi için
lütfen web sitemizdeki herhangi bir reklama
tıklayarak bize destek olunuz.

Kapalı

Reklam Engelleyici Algılandı

Lütfen reklam engelleyicinizi kapatarak bize destek olunuz. Anlayışınız için teşekkür ederiz.